PDS - พี ดี เอส

ความหมาย หมายถึงซอฟต์แวร์ (โปรแกรม) ที่ผู้เขียนไม่สงวนลิขสิทธิ์ ใครจะใช้ก็ได้ ในการสื่อสารคอมพิวเตอร์นั้น โดยทั่วไปแล้วจะมี PDS คอยให้บริการอยู่ด้วย หรืออาจจะแลกเปลี่ยนกันใช้ในหมู่เพื่อนฝูง เรียกเป็นทางการว่า Public Domain Software

ที่มาของคำ PDS เป็นคำย่อของ Public Domain Software คำว่า Public แปลว่า สาธารณะ Domain แปลว่า พื้นที่ ดังนั้น PDS จึงแปลตรงตัวว่า ซอฟต์แวร์ในส่วนของพื้นที่สาธารณะ หมายความว่า ใครจะใช้ก็ได้ คำว่า Public Domain ในภาษากฎหมายนั้น หมายความว่า ลิขสิทธิ์ได้ถูกยกเลิกไปแล้ว แต่สำหรับ PDS แล้วมีหลายโปรแกรมที่ผู้เขียนยังไม่ได้ยกเลิกลิขสิทธิ์ ถ้ามีการขายหรือยืมเพื่อผลประโยชน์ทางการค้า ก็จะได้รับโทษ

PC LAN - พีซี แลน

ความหมาย เป็นเครือข่ายในการสื่อสารข้อมูลภายในพื้นที่ที่กำหนดโดยการเชื่อมโยงพีซีเข้าด้วยกันโดยใช้สายเคเบิล ทำให้สามารถใช้ทรัพยากรต่างๆ ร่วมกันได้ เช่น เครื่องพิมพ์ ฮาร์ดดิสก์ โปรแกรม และข้อมูล เป็นต้น ทำให้คอมพิวเตอร์มีขนาดเล็กลง (Down Sizing) ในระบบ PC LAN นั้น จำเป็นต้องมี Network OS ซึ่งเป็นซอฟต์แวร์ที่จะมาควบคุมและจัดการให้ระบบโดยรวมทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ มีทั้งแบบ Client/Server และแบบ Peer to Peer แบบแรกนั้น จะต้องมีพีซีที่เป็นตัว Server โดยเฉพาะ ส่วนแบบหลังนั้น พีซีแต่ละตัวจะมีฐานะเท่าเทียมกัน

Path - พาธ

ความหมาย เป็นการนำเอา Sub-directory อันเดียวหรือหลายอันใน MS-DOS มาเรียงลำดับกัน จะใช้เพื่อกำหนดทางเดิน (Path) ในขณะที่ทำการอ่านหรือเขียนข้อมูลของไฟล์ที่อยู่ใน Sub-directory อันหนึ่งโดยไม่จำเป็นต้องเปลี่ยน Directory เรียกได้อีกอย่างหนึ่งว่า Path Name โดยใช้สัญลักษณ์ Y คั่นหัวท้ายของ Sub-directory แต่ละอัน เช่น ในกรณีที่ต้องการอ่านหรือเขียนไฟล์ที่ชื่อ LETTER.JXW ซึ่งอยู่ใน Sub-directory JXW นั้นเราจะเขียนว่า Y JXW Y LETTER.JXW

Pascal - ปาสคาล

ความหมาย เป็นภาษาชุดคำสั่ง (Programming Language) ที่เหมาะสมสำหรับการศึกษาเรียนรู้วิธีการเขียนโปรแกรมมากที่สุด ได้รับการพัฒนาขึ้นมาในปี 1968 โดยศาสตราจารย์ นิโคลัส วิลส์ แห่งสถาบันเทคโนโลยี ประเทศสวิสเซอร์แลนด์ สำหรับ Pascal ที่ใช้สำหรับเครื่องพีซีนั้น ได้รับการพัฒนาขึ้นมาโดยมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนียแห่งซานดิโก เรียกว่า UCSD Pascal

Parking Function - พาร์คิงฟังก์ชัน

ความหมาย เป็นความสามารถของฮาร์ดดิสก์ที่สามารถถอนหัวอ่านกลับออกไปสู่ตำแหน่งพักโดยอัตโนมัติ ในขณะที่เกิดไฟดับระหว่างที่ฮาร์ดดิสก์กำลังอ่านหรือเขียนอยู่ เป็นกลไกที่มีไว้สำหรับป้องกันผิวหน้าของแผ่นฮาร์ดดิสก์ ฮาร์ดดิสก์ที่มีกลไกนี้ มีวางจำหน่ายแล้ว

Parameter - พารามิเตอร์

ความหมาย เป็นคำหรือตัวเลขที่ระบุหรือกำหนดอะไรบางอย่างในซอฟต์แวร์ คอมพิวเตอร์ เวลาใช้คำสั่งบางคำสั่งใน MS-DOS พารามิเตอร์จะเป็นตัวช่วยในการจัดการ เช่น เป็นการระบุชื่อไดร์ฟหรือระบุชื่อไฟล์ หรือในขณะที่ใช้ BAT File นั้น พารามิเตอร์จะเป็นข้อมูลที่ใช้ส่งมอบให้ BAT File ยกตัวอย่างเช่น เวลาที่ใช้คำสั่งฟอร์แมต A>FORMAT B: ตัวที่อยู่หลังคำสั่งที่ระบุให้จัดการ (ในที่นี้คือ B:) จะเป็นตัวพารามิเตอร์

Page Printer - เครื่องพิมพ์รายหน้า

ความหมาย หมายถึง เครื่องพิมพ์ที่พิมพ์ครั้งละ 1 หน้า ตัวอย่างเครื่องพิมพ์ชนิดนี้ได้แก่ เครื่องพิมพ์เลเซอร์ เครื่องพิมพ์รายหน้าจะให้ตัวอักษรที่คมชัด พิมพ์ได้เร็ว เสียงรบกวนต่ำ การจัดวางตำแหน่งภายใน 1 หน้า นั้นทำได้ง่ายและสามารถกำหนดได้อย่างถูกต้อง นอกจากนี้ยังสามารถจัดการกับข้อมูลทางกราฟิกส์ได้ สามารถพิมพ์กราฟิกส์ไปพร้อมกับตัวอักษรได้ เครื่องพิมพ์ที่ผ่านจะมาพิมพ์ทีละตัวอักษร เรียกว่า Serial Printer หรือไม่ก็พิมพ์ทีละบรรทัด เรียกว่า Line Printer

Overlay - โอเวอร์เลย์

ความหมาย หมายถึงการแบ่งโปรแกรมใหญ่ๆ ออกเป็นส่วนๆ เพื่อให้สามารถดำเนินการได้ เนื่องจากหน่วยความจำหลักของพีซีไม่สามารถบรรจุโปรแกรมขนาดใหญ่ทั้งหมดลงไปได้ โปรแกรมที่ถูกแบ่งเป็นส่วนๆ นี้จะถูกเก็บไว้ในดิสก์ และถูกอ่านเข้ามาในหน่วยความจำหลัก เมื่อถึงเวลาที่ต้องเรียกใช้งาน โปรแกรมสำเร็จรูปส่วนใหญ่ เช่น เวิร์ดโปรเซสเซอร์จะมีขนาดใหญ่เกินกว่า 640 KB ที่ MS-DOS จะรับได้ ดังนั้นจึงนิยมทำเป็นแบบโอเวอร์เลย์

OS/2 - โอเอส 2

ความหมาย เป็น OS ยุคต่อไปต่อจาก MS-DOS ซึ่งกำลังเป็นที่น่าสนใจอย่างมาก ได้รับการพัฒนาขึ้นมาโดยบริษัท ไมโครซอฟต์ในอเมริกาและ บริษัท IBM ร่วมกัน

ที่มาของคำ OS/2 ย่อมาจากคำว่า Operating System/2 IBM ได้เปิดตัว OS/2 พร้อมๆ กับการเปิดตัวของพีซีรุ่น Personal System/2 (PS/2) ซึ่งเป็นพีซีรุ่นถัดจาก IBM-PC  อาจจำง่ายๆ ว่า เป็น OS อันดับ 2

OS - โอเอส

ความหมาย เป็นโปรแกรมพื้นฐานที่ใช้ควบคุมฮาร์ดแวร์ของคอมพิวเตอร์ เช่น แป้นพิมพ์, จอภาพ, เครื่องพิมพ์ และดิสก์ไดร์ฟ เป็นต้น ทำหน้าที่จัดการงานพื้นฐานให้กับผู้ใช้คอมพิวเตอร์ อาจกล่าวได้ว่าเป็นโปรแกรมขั้นต่ำสุดที่จำเป็นต้องใช้ในการทำให้คอมพิวเตอร์ทำงาน ในกรณีของพีซีนั้น OS จะถูกบูตขึ้นมาโดยระบบดิสก์ และยังทำหน้าที่ควบคุมดิสก์ไดร์ฟ เป็นส่วนมาก (เช่น คัดลอกไฟล์หรือดิสก์ จึงเรียกว่า Disk Operating System หรือเรียกย่อๆ ว่า DOS)

Open/Close - เปิด/ปิด

ความหมาย ข้อมูลต่างๆ ที่เก็บรักษาไว้ในคอมพิวเตอร์จะถูถแยกเก็บเป็นหน่วยๆ เรียกว่าไฟล์ซึ่งเหมือนกับแฟ้มเอกสารในชีวิตประจำวันของคนเรา ตัวโปรแกรมเวิร์ดโปรเซสเซอร์ก็เป็นไฟล์ๆ หนึ่ง และข้อความที่สร้างขึ้นมาด้วยโปรแกรมเวิร์ดโปรเซสเซอร์ก็จะถูกเก็บไว้ในไฟล์อีกไฟล์หนึ่ง เมื่อต้องการใช้ไฟล์นั้นๆ ก็จะต้องทำการเปิดไฟล์เหมือนเช่นที่เราเปิดแฟ้มเอกสาร และเมื่อใช้ไฟล์เสร็จแล้วก็ต้องทำการปิดไฟล์เหมือนเช่นที่เราปิดแฟ้มเอกสาร

OEM - โออีเอ็ม

ความหมาย เป็นการที่ผู้ผลิตรายหนึ่งทำการผลิตสินค้าให้กับผู้ผลิตอีกรายหนึ่งโดยติดยี่ห้อของผู้ผลิตที่สั่งซื้อมา มิใช่ติดยี่ห้อของตนเอง กล่าวคือ เป็นการผลิตตามยี่ห้อของลูกค้า มีทั้งการผลิตสินค้าสำเร็จรูป และผลิตชิ้นส่วน

Network OS - เนตเวิร์ค โอเอส

ความหมาย เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการควบคุมและจัดการ Network (การสื่อสารข้อมูลที่ต่อคอมพิวเตอร์หลายๆ เครื่องและอุปกรณ์ต่างๆ เข้าด้วยกันเป็นเครือข่าย" ให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพที่สุด ถ้าพูดถึง PC LAN ก็จะเป็นซอฟต์แวร์พื้นฐานของ PC LAN ซึ่งจะทำให้ระบบ LAN

Netware - เนตแวร์

ความหมาย เป็น Network OS สำคัญอันหนึ่งของ PC LAN ซึ่งพัฒนาขึ้นมาโดยบริษัท Novell ผู้ใช้บริการ (Client) จะเป็นเครื่อง MS-DOS ส่วนผู้ให้บริการ (Server) นั้นจะใช้ OS โดยเฉพาะนี้ซึ่งทำให้สามารถทำงานได้รวดเร็ว ทนทานต่อเหตุขัดข้อง (Fault Tolerant) ขยายตัวได้คล่อง

Multiuser - ระบบหลายผู้ใช้

ความหมาย หมายถึง การที่ผู้ใช้หลายคนสามารถใช้คอมพิวเตอร์เครื่องเดียวกันได้พร้อมกัน ซึ่งจะทำเช่นนี้ได้นั้นคอมพิวเตอร์จะต้องต่อถึงเป็นข่ายวงจรคอมพิวเตอร์ ผู้ใช้จะใช้คอมพิวเตอร์ร่วมกันโดยผ่านเครื่องพีซีหรือเครื่องปลายทาง (Terminals) ทั้งนี้ OS จะต้องเป็นระบบหลายผู้ใช้จึงจะใช้งานได้ คอมพิวเตอร์ที่ถูกใช้ร่วมกันนี้ก็เหมือนกับพ่อครัวในร้านอาหาร

Multitasking - ระบบหลายงาน

ความหมาย หมายถึงการที่สามารถใช้งานซอฟต์แวร์หลายๆ อันได้พร้อมกันในเครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องเดียวกัน เช่น ระหว่างที่กำลังสร้างข้อความด้วยซอฟท์แวร์เวิร์ดโปรเซสเซอร์อยู่นั้น ซอฟต์แวร์ทางด้านการสื่อสารคอมพิวเตอร์อาจกำลังทำการดาวน์โหลดอยู่ก็ได้ ซึ่งการที่จะทำงานระบบ Multitasking

MS-Windows - เอ็มเอสวินโดว์

ความหมาย เป็นซอฟต์แวร์ที่ปรับปรุงสภาพการทำงานของ MS-DOS ให้ใช้งานง่าย มีการตอบสนองต่อสายตาดีขึ้นโดยใช้เมาส์ มัลติวินโดว์ เมนู ไอคอน เป็นพื้นฐานสำคัญ โดยจะทำงานบน MS-DOS

MS-DOS - เอ็มเอสดอส

ความหมาย เป็นซอฟต์แวร์พื้นฐาน (OS) สำหรับพีซี 16 บิต เป็นซอฟต์แวร์ขั้นต่ำสุดที่จำเป็นในกาารทำให้พีซีทำงานทำหน้าที่คล้ายกับแม่สื่อระหว่างผู้ใช้กับพีซี และยังจำเป็นสำหรับซอฟต์แวร์สำเร็จรูปต่างๆ อีกด้วย

Mouse - เมาส์

ความหมาย เป็นอุปกรณ์อย่างหนึ่งสำหรับป้อนข้อมูลหรือคำสั่งเข้าไปในคอมพิวเตอร์ เมื่อเคลื่อนเมส์ไปมาบนโต๊ะจะทำให้ตัวชี้ตำแหน่ง (Cursor) บนจอภาพเคลื่อนที่ไปด้วย และบนเมาส์จะมีปุ่มกดอยู่ด้วย เมื่อกดปุ่มบนเมาส์ในตำแหน่งที่ตัวชี้ตำแหน่ง (Cursor) หยุดอยู่หน้าจอ

Modem - โมเดม

ความหมาย ในการสื่อสารคอมพิวเตอร์โดยการใช้สายโทรศัพท์ต่อเข้ากับเครื่องคอมพิวเตอร์นั้นจะต้องต่อผ่านโมเดม ซึ่งจะทำหน้าที่แปลงสัญญาณดิจิตอลของคอมพิวเตอร์ให้เป็นสัญญาณอนาลอกส่งออกไป

Mode - โมด, ภาวะ

ความหมาย แฟชั่นเสื้อผ้าก็มีหลายแบบ (โมด) ซึ่งสามารถเลือกใส่ได้ตั้งแต่ชุดธรรมดาจนถึงชุดสปอร์ต ชุดเสื้อนอกแล้วแต่เวลา สถานที่และโอกาสต่างๆ ในทำนองเดียวกัน คอมพิวเตอร์ก็มีการเปลี่ยนเสื้อผ้า แล้วแต่ว่าต้องการสมรรถนะอันใดหรืออยู่สภาพอย่างไร ภาวะที่สามารถทำงานอย่างใดอย่างหนึ่งโดยเฉพาะนั้นเรียกว่าโมด เช่น ถ้าอยู่ในโมดภาษาอังกฤษ ก็สามารถป้อนข้อมูลเป็นภาษาอังกฤษ

Microsoft - ไมโครซอฟต์

ความหมาย เป็นบริษัทซอฟต์แวร์ขนาดใหญ่ที่ได้พัฒนาและวางจำหน่าย MS-DOS  ซึ่งเป็น OS มาตรฐานของคอมพิวเตอร์ขนาด 16 บิต และยังเป็นบริษัทที่มีชื่อเสียงในการนำ Basic Interpreter เข้ามาใช้ในคอมพิวเตอร์เป็นครั้งแรก ปัจจุบันบริษัทไมโครซอฟต์ได้ร่วมมือกับบริษัท IBM พัฒนา OS รุ่นต่อไป คือ OS/2 ซึ่งได้รับความสนใจอย่างสูง

Menu - เมนู

ความหมาย เป็นรายการแสดงหน้าที่ต่างๆ ของซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ซึ่งสามารถเลือกได้เช่นเดียวกับการเลือกอาหารจากรายการอาหารในภัตตาคาร จึงเรียกว่า เมนู ยกตัวอย่างเช่น ในเมนูของซอฟต์แวร์ทางด้านเวิร์ดโปรเซสเซอร์นั้นจะมีรายการต่างๆ ให้เลือก เช่น เปิดไฟล์ใหม่ เก็บไฟล์ อ่านไฟล์ ยกเลิกไฟล์ เป็นต้น ในการเลือกเมนู ก็จะใช้วิธีเลือกตัวเลขหรือโดยการเลื่อนตัวชี้ตำแหน่ง (Cursor)

Memory Switch - สวิตช์หน่วยความจำ

ความหมาย เป็นสวิตซ์หน่วยความจำซึ่งมีภาวะ "ON" และ "OFF" ใช้แทนภาวะ "1" กับ "0" ของหน่วยความจำในเครื่องคอมพิวเตอร์ หน่วยควมจำนี้ผู้ใช้สามารถกำหนดภาวะได้โดยอิสระเช่นเดียวกับ User Memory เป็นหน่วยความจำพิเศษที่เรียกว่า Nonvolatile Memory ซึ่งข้อมูลจะไม่หายไปแม้ว่าจะดับไฟ ทำหน้าที่คล้ายกับสวิตช์จริงๆ ถ้ายกตัวอย่างของ PC-9800 Series สวิตช์หน่วยความจำจะเก็บข้อมูลที่ถูกกำหนดไว้ต่างๆ ดังนี้ เช่น ความเร็วและรูปแบบ การสื่อสารคอมพิวเตอร์ ชนิดของเครื่องพิมพ์ที่ใช้ ขนาดหน่วยความจำ สีของจอภาพ (ขาวหรือเขียว) เป็นต้น

Master File - แฟ้มข้อมูลหลัก

ความหมาย เป็นแฟ้มที่เก็บช้อมูลซึ่งเป็นพื้นฐานและมีการใช้งานอย่างถาวร เช่น แฟ้มรายชื่อลูกค้า แฟ้มบัญชีแยกประเภท เป็นต้น ความหมายจะคล้ายคลึงกับ Master Disk หรือ Master Tape เวลาเราพูดถึง Master Disk ก็จะหมายถึง แผ่นดิสก์ต้นฉบับที่ใช้ทำ backup และเวลาพูดถึง Master Tape ก็หมายถึงม้วนเทปต้นฉบับสำหรับทำแผ่นเสียงหรือแผ่น CD

Macro - มาโคร

ความหมาย คำสั่งพื้นฐานย่อยๆ แต่ละคำสั่งนั้นเรียกว่า คำสั่งไมโคร (Micro) เมื่อเอาคำสั่งไมโครหลายๆ คำสั่งมารวมกันเพื่อให้ทำงานอย่างใดอย่างหนึ่งเราเรียกชุดคำสั่งนี้ว่า คำสั่งมาโคร ใน Lotus 1-2-3 มีคำสั่งมาโครอยู่ คำสั่งต่างๆ ที่เลือกจากเมนู เช่น ให้สร้างตาาง ให้คำนวณหรือให้เขียนกราฟนั้นเรียกได้ว่าเป็นคำสั่งไมโคร

Lotus - โลตัส

ความหมาย Lotus เป็นบริษัทผู้ผลิตซอฟต์แวร์ ที่รวมความสามารถของสเปรดชีต ฐานข้อมูลและกราฟเข้าไว้ด้วยกัน เรียกว่า "Lotus 1-2-3" โปรแกรม "Lotus 1-2-3" เริ่มวางตลาดครั้งแรกในเดือนมกราคม ปี 1983 หลังจากนั้น ซอฟต์แวร์ที่รวมความสามารถไว้หลายอย่าง ได้รับการผลิตตามออกมามากมาย ปัจจุบันโปรแกรม "Lotus 1-2-3" ได้ถูกส่งออกไปขายทั่วโลกถึง 65 ประเทศ และในเดือนพฤษภาคม ปี 1988 ยอดจำหน่ายได้พุ่งสูงขึ้นถึง 4 ล้านชุดอย่างสบาย ด้วยซอฟต์แวร์นี้เพียงอันเดียว บริษัท Lotus ได้ก้าวเข้ามาเป็นบริษัทซอฟต์แวร์ที่ใหญ่ที่สุดของโลก สำนักงานใหญ่ของบริษัท ตั้งอยู่ที่เมืองบอสตัน

ที่มาของคำ ชื่อบริษัทที่เป็นทางการคือ Lotus Development Corporation, Lotus เป็นชื่อพืชชนิดหนึ่ง (ดอกบัว)

วิธีใช้คำ "Lotus 1-2-3 เป็นซอฟต์แวร์สเปรดชีตที่ขายดีที่สุด" "Lotus 1-2-3 สามารถนำข้อมูลในตารางมาเขียนกราฟได้ง่าย"

หมายเหตุ ประธานบริษัท โลตัส คือ นายจิมแมนจ์ ประธานบริษัทไคร์สเลอร์ เป็นผู้บริหารที่เสียภาษีมากที่สุดทั่วอเมริกา โดยแซงหน้านายไอค๊อกก้า จนเป็นข่าวเกรียวกราว

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง สเปรดชีต ฐานข้อมูล ไมโครซอฟต์

Log in - ล็อก อิน

ความหมาย ในการสื่อสารระหว่างคอมพิวเตอร์ เมื่อต่อพีซีเข้ากับคอมพิวเตอร์แม่ข่าย สภาพที่สามารถทำการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารได้ระหว่างกันนั้นเราเรียกว่า Log in ถ้าไม่สามารถติดต่อกันได้ เราเรียกสภาพนี้ว่า Log Out

ที่มาของคำ Log เป็นการขึ้นทะเบียนตนเองเข้ากับคอมพิวเตอร์แม่ข่าย อุปกรณ์ปลายทางจะแจ้งรหัสของตนเองให้คอมพิวเตอร์แม่ข่ายทราบ

วิธีใช้คำ "ในการ Log in เข้าสู่ PC-VAN นั้น จะต้องป้อนคำสั่ง VANPCNEC 02 ในตอนต้น"

หมายเหตุ Log in คือ การที่อุปกรณ์ปลายทางแจ้งความจำนงที่จะเชื่อมต่อไปยังคอมพิวเตอร์ที่อยู่ศูนย์กลาง เพื่อเข้าสู่สภาพที่เชื่อมต่อกันได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง การสื่อสารด้วยคอมพิวเตอร์, PC-VAN (ข่ายสื่อสารพีซีที่ใหญ่ที่สุดในญี่ปุ่น)

LASER Printer - เครื่องพิมพ์เลเซอร์

ความหมาย เป็นเครื่องพิมพ์ที่ใช้แสงเลเซอร์ โดยแสงเลเซอร์จะสร้างตัวอักษรขึ้นบนแท่งทรงกระบอกที่ทำปฏิกริยากับแสง แล้วถอดภาพออกมาโดยใช้ผงหมึก จากนั้นจะส่งต่อไปยังกระดาษ โดยพิมพ์ออกมาด้วยความร้อน คุณภาพตัวอักษรที่ได้จะมีความคมชัด และมีลักษณะเด่นอีกประการหนึ่งคือมีความเร็วสูง อาจเรียกได้อีกชื่อหนึ่งว่า Laser Beam Printer โดยใช้อักษรย่อว่า LBP

ที่มาของคำ เนื่องจากเป็นเครื่องพิมพ์ที่ใช้แสงเลเซอร์จึงเรียกว่าเครื่องพิมพ์เลเซอร์ คำว่า LASER ย่อมาจาก Light Amplification by Stimulated Emission and Radiation

วิธีใช้คำ "สำนักพิมพ์ตั้งโต๊ะ (Desktop Publishing) สามารถกระทำได้โดยใช้ซอฟต์แวร์การจัดหน้ากระดาษ และเครื่องพิมพ์เลเซอร์"

หมายเหตุ เครื่องพิมพ์เลเซอร์จะพิมพ์ทีละหน้า ไม่ใช่พิมพ์ทีละตัวหรือทีละบรรทัด ดังนั้นจึงเรียกว่า Page Printer

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Page Printer, DTP

LCD - Liquid Crystal Display

ความหมาย เป็นจอภาพที่ใช้กับพีซีแบบวางตัก (Laptop Computer) ทำจากผลึกที่มีลักษณะเป็นของเหลว แต่มีโครงสร้างที่เป็นระเบียบ เมื่อป้อนแรงดันเข้าไป จะทำให้มองเห็นเป็นรูปตัวอักษรต่างๆ บนจอภาพ

ที่มาของคำ LCD ย่อมาจาก Liquid Crystal Display แปลว่า ผลึกเหลว ทำหน้าที่เหมือนม่านกันแดดที่ปรับมุมได้ เมื่อป้อนแรงดันเข้าไป ก็จะสามารถทำการเปิดปิดให้แสงผ่านหรือไม่ให้แสงผ่านเช่นเดียวกับการเปิดปิดม่ามกันแดด จึงทำให้มองเห็นเป็นตัวอักษรและกราฟิกส์

วิธีใช้คำ "เครื่องพีซีวางตักเครื่องนี้ ใช้ผลึกเหลวสีขาว ทำให้เห็นได้ชัด"

หมายเหตุ ถ้าลองบิดปุ่มปรับแสงของพีซีวางตักที่ใช้ผลึกเหลวดูจะพบว่าความเข้มของแสงบนจอภาพจะเปลี่ยนไป เช่นเดียวกับการปรับม่านกันแดด

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง CRT Display, Plasma Display

Laptop - วางตัก

ความหมาย หมายถึง พีซีที่มีขนาดเล็กกว่าคอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะสามารถพกติดตัวไปไหนมาไหนได้ มีขนาดเล็ก เป็นคอมพิวเตอร์ที่รวมตัวเครื่อง แป้นกด หน้าจอ และเครื่องขับแผ่นดิสก์เข้าไว้ในเครื่องเดียวกัน เรียกอีกอย่างว่า คอมพิวเตอร์วางตัก (Laptop Computer) หรือพีซีวางตัก (Laptop Personal Computer)

ที่มาของคำ มาจากคำว่า Lap (ตัก) และ Top (บน) หมายถึง พีซีที่มีขนาดเล็กจนสามารถวางบนตักได้ ถ้าเป็นพีซีที่ใช้งานโดยวางบนโต๊ะจะเรียกว่า Desktop (ตั้งโต๊ะ)

วิธีใช้คำ "PC-9801 LV21 เป็นพีซีชนิดวางตักในกลุ่ม PC-9800" "ปัจจุบัน พีซีวางตักของ IBM ได้รับความนิยมสูง"

หมายเหตุ Laptop นั้น แต่ก่อนเรียกกันว่า Lapsize บ้าง Booksize บ้างหรือ Briefcase size บ้าง เครื่องคอมพิวเตอร์ที่สามารถหิ้วไปไหนมาไหนจะใหญ่กว่า Laptop มาก

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Portable

LAN Manager - ผู้จัดการแลน

ความหมาย เป็น Network OS ที่นิยมใช้กันอีกแบบหนึ่งของเครื่อง MS-DOS พัฒนาขึ้นมาโดยบริษัทไมโครซอฟต์ ตัว Server จะเป็นเครื่อง OS/2 ส่วนตัว Client จะเป็นพีซีที่ทำงานกับ MS-DOS Windows และ OS/2 ได้ มีลักษณะเด่นคือ Security อ่านเขียนข้อมูลจากดิสก์ได้เร็ว มีระบบรักษาความปลอดภัย และทนทานต่อเหตุขัดข้อง (Fault Tolerant)

ที่มาของคำ มาจากความหมายว่าเป็นผู้จัดการระบบ LAN

วิธีใช้คำ "Lan Manager สามารถใช้ได้กับพีซี LAN ที่ต่อกับเครื่องต่างบริษัทกัน"

หมายเหตุ ระบบ Security หมายถึง ความสามารถในการดูแล Network ป้องกันการล็ดลอดเข้ามาโดยการควบคุม Password และยังสามารถกำหนดช่วงเวลา Log on และบังคับให้ Log off ได้ ส่วน Fault Tolerant นั้นมีความสามารถดังตัวอย่าง เช่น Disk Mirroring (ให้ดิสก์ 2 อัน มีข้อมูลที่ตรงกันตลอดเวลา) Disk Duplexing (ให้มีตัวควบคุมดิสก์ 2 อัน เตรียมไว้เพื่อเพิ่มความเชื่อถือของระบบ) และให้มีการควบคุมดูแลระบบ UPS (Uninterruptible Power Supply) เป็นต้น

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Network OS, Netware

LAN - แลน

ความหมาย หมายถึง เครือข่ายคอมพิวเตอร์ในบริเวณแคบๆ ที่มีการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างคอมพิวเตอร์หลายเครื่องโดยใช้สายติดต่อเชื่อมโยงภายในบริเวณเดียวกัน บางทีก็แปลว่าเครือข่ายภายในบริษัท หรือเครือข่ายภายในสำนักงาน ถ้าเป็นระบบแลนที่ใช้พีซี ก็จะเรียกว่าพีซีแลน

ที่มาของคำ LAN ย่อมาจาก Local Area Network (แปลตามตัวว่าข่ายงานบริเวณเฉพาะที่) เนื่องจากเป็นบริเวณเฉพาะที่ (Local) จึงหมายถึงเครือข่ายที่ค่อนข้างจำกัดตัวอยู่ภายในโรงงานเดียวกัน หรืออยู่ภายในอาคารเดียวกัน

วิธีใช้คำ "ในการสร้างพีซีแลน (LAN) นั้น ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายมากนัก" "ถ้ามีระบบแลน (LAN) ก็จะสามารถส่งอิเล็กทรอนิกส์เมล์ถึงกันภายในบริษัทได้"

หมายเหตุ คำที่คู่กับ LAN คือคำว่า WAN (Wide Area Network - ข่ายงานบริเวณกว้าง) หมายถึงเครือข่ายที่อยู่ห่างกันและเชื่อมโยงกันด้วยสายโทรศัพท์หรือสายสื่อสารโทรศัพท์หรือสายสื่อสารโดยเฉพาะ ในการต่อ LAN นั้น สามารถต่อได้เป็นแบบสตาร์ แบบบัส และแบบริง

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง อิเล็กทรอนิกส์เมล์ (Electronic Mail)

Key In - คีย์อิน

ความหมาย หมายถึง การป้อนตัวอักษรหรือตัวเลขเข้าไปในคอมพิวเตอร์โดยผ่านแป้นกด (Keyboard) หรือเรียกว่ากดคีย์ก็ได้

ที่มาของคำ Key แปลว่า แป้น แป้นกด, in แปลว่า ใส่เข้าไป Key in จึงแปลว่า ใส่เข้าไปจากแป้นกด

วิธีใช้คำ "เพื่อเป็นการฝึกฝน ให้ลองคีย์อิน (Key in) ประโยคดังต่อไปนี้" "ถ้าต้องการให้เครื่องทำงานต่อไป ให้คีย์อิน (Key in) ตัวอักษร Y ที่จุดนี้"

หมายเหตุ เครื่องพิมพ์ดีดหรือแป้นกดนั้น ในภาษาญี่ปุ่นจะเรียกว่าเคาะคีย์ แต่ในภาษาคอมพิวเตอร์จะเรียกว่ากดคีย์

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Menu Selection

IPL - ไอพีแอล

ความหมาย IPL เป็นโปรแกรมที่ใช้อ่านระบบ OS เข้าไปในหน่วยความจำ เมื่อเปิดเครื่องคอมพิวเตอร์ โปรแกรมนี้จะทำงานเป็นอันดับแรก โดยจะทำการอ่านส่วนที่เป็นระบบของ System Disk เข้าไปในหน่วยความจำเพื่อบูตระบบขึ้นมา โดยปกติ IPL จะถูกเก็บไว้ใน ROM หรือใน System Disk ของ OS

ที่มาของคำ IPL ย่อมาจาก Initial Program Loader แปลว่า ตัวโหลดโปรแกรมเบื้องต้น

วิธีใช้คำ "ในการบูต MS-DOS จากฮาร์ดดิสก์นั้นจะต้องเตรียม IPL ไว้ล่วงหน้าตอน Initialize"

หมายเหตุ เมื่อเปิดเครื่องคอมพิวเตอร์ IPL จะถูกโปรแกรมไว้ให้อ่านส่วนนอกสุดของดิสก์ ดังนั้น ระบบของ MS-DOS จึงต้องถูกบันทึกไว้ในส่วนนอกสุดของดิสก์

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง System, ROM, OS

I/O Port - ไอโอพอร์ต

ความหมาย I/O Port เป็นจุดติดต่อในการแลกเปลี่ยน้อมูลระหว่าง CPU และหน่วยความจำในตัวเครื่องคอมพิวเตอร์กับอุปกรณ์ที่ตออยู่ภายนอก เช่น ดิสก์ไดร์ฟ หรือ เครื่องพิมพ์ เป็นต้น ถ้าเป็นการป้อนข้อมูล เข้าสู่ CPU เราเรียกว่า Input Port ถ้าเป็นการส่งข้อมูลจาก CPU สู่อุปกรณ์ภายนอก เราเรียกว่า Output Port เรียกรวมกันว่า Input/Output Port ส่วนมากจะใช้ในการเขียนโปรแกรมในภาษาเครื่อง (ภาษาแอสเซมบลี) จึงไม่ค่อยเกี่ยวข้องกับคนทั่วไปนัก

ที่มาของคำ I/O Port ย่อมาจาก Input/Output Port คำว่า Port แปลว่า ท่าเรือ ซึ่งเป็นที่ขนสินค้า ขึ้นลงจากเรือ ในลักษณะเดียวกัน ในทางคอมพิวเตอร์จึงหมายถึงจุดรับส่งข้อมูล

วิธีใช้คำ "ในการเขียนโปรแกรมด้วยภาษาเครื่องจำเป็นที่จะต้องรู้ที่อยู่ (Address) ของ I/O Port" "ถ้าส่งข้อมูลเลข 6 ออกที่พอร์ตนี้ จะมีเสียงดังบี๊บ"

หมายเหตุ ในเครื่องพีซี จะมี I/O Port อยู่เป็นจำนวนมากซึ่งจะแตกต่างกันแล้วแต่ชนิดของอุปกรณ์ที่จะนำมารับส่งข้อมูล และวิธีการรับส่งข้อมูลยังแตกต่างกันอีกด้วย

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Interface

Interpreter - ตัวแปลคำสั่ง

ความหมาย เป็นโปรแกรมที่ใช้แปลโปรแกรมที่เขียนด้วยภาษาโปรแกรม (Programming Language) ทีละ 1 บรรทัด แล้วดำเนินการ (Execute) ทันที เมื่อพบข้อผิดพลาดก็จะทราบทันทีว่าอยู่ที่ไหนทำให้แก้ไขได้สะดวก แต่มีข้อเสียที่ว่าความเร็วในการดำเนินการช้า ตัวแปลคำสั่งของโปรแกรมที่เขียนด้วยภาษา BASIC ที่รู้จักกันดีคือ BASIC Interpreter

ที่มาของคำ Interpreter แปลว่า ล่าม หมายถึง โปรแกรมที่จะทำหน้าที่แปลโปรแกรมที่เขียนด้วยภาษาที่คนเราเข้าใจง่ายให้เป็นภาษาเครื่องที่ CPU ของคอมพิวเตอร์สามารถเข้าใจได้ ถ้าเป็นล่าม ก็เป็นล่ามแปลประโยคต่อประโยค ไม่ใช่ล่ามแบบแปลพร้อมกันทั้งหมด

วิธีใช้คำ "ถ้าพูดถึงคำว่า BASIC อาจจะหมายถึง ภาษา BASIC หรือตัวแปลคำสั่ง BASIC ก็ได้"

หมายเหตุ คำว่า Interpreter บางคนอาจจะฟังผิดเป็น Interprinter ซึ่งไม่ถูกต้อง ไม่ได้เกี่ยวข้องกับเครื่องพิมพ์แต่อย่างไร

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Complier, BASIC Language

Interrupt - อินเทอร์รัพท์

ความหมาย หมายถึง การที่คอมพิวเตอร์หยุดงานที่ทำอยู่ชั่วคราวเพื่อหันไปทำงานที่เร่งด่วนกว่า เช่นเดียวกับการที่คนเราทำงานอยู่ที่โต๊ะ แล้วมีโทรศัพท์เข้ามาหรือถูกเจ้านายเรียกตัว ก็จำเป็นต้องหยุดงานที่ทำอยู่ชั่วคราว หันไปรับโทรศัพท์หรือไปรายงานตัวต่อเจ้านาย ซึ่งเรียกว่าการจัดการกับงานที่แทรกเข้ามา เมื่อจัดการกับอินเทอร์รัพท์เรียบร้อยแล้วจึงย้อนกลับไปทำงานเดิม

ที่มาของคำ มาจากคำว่า Interrupt หมายถึง การแทรก การสกัด การหยุดชั่วคราว

วิธีใช้คำ "ในการอินพุตจากคีย์บอร์ดนั้น เมื่อคีย์ถูกกด อินเทอร์รัพท์ที่ทำหน้าที่รับรู้คีย์จะทำงาน" "ไม่สามารถอินเทอร์รัพท์ได้"

หมายเหตุ ในโปรแกรมที่ใช้กับ MS-DOS เมื่อต้องการทำการอินเทอร์รัพท์ จะใช้คำสั่ง INT ซึ่งย่อมาจาก INTerrupt

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Int Trap Halt

Internal Command - คำสั่งภายใน

ความหมาย หมายถึง คำสั่งของ MS-DOS ซึ่งมีอยู่ภายในหน่วยความจำหลักตลอดเวลา เช่น คำสั่ง DIR, TYPE, COPY เป็นต้น ในทางตรงข้ามคำสั่งซึ่งอยู่ในรูปของโปรแกรมไฟล์ ซึ่งอยู่ในแผ่นดิสก์นั้น เราเรียกว่าคำสั่งภายนอก (External Command)

ที่มาของคำ ในขณะที่บูต MS-DOS ขึ้นมานั้น คำสั่งภายในจะถูกอ่านเข้าไปในหน่วยความจำหลักของตัวคอมพิวเตอร์และจะอยู่ที่นั่นตลอดเวลา เนื่องจากอยู่ภายในหน่วยความจำหลักจึงเรียกว่าคำสั่งภายใน (Internal Command)

วิธีใช้คำ "คำสั่งของ MS-DOS มีทั้งคำสั่งภายในและคำสั่งภายนอก" "คำสั่งภายในเป็นโปรแกรมที่ค่อนข้างกะทัดรัด"

หมายเหตุ คำสั่งภายในจะถูกอ่านเข้าไปในหน่วยความจำหลักของคอมพิวเตอร์ในขณะที่บูต MS-DOS และจะคงอยู่ตลอดไปจนกว่าจะมีการปิดสวิตซ์หรือรีเซต (Reset) เครื่องใหม่ ดังนั้น แม้ว่าจะเอาแผ่น System Disk ออกไปแล้วก็ตาม ก็ยังสามารถใช้คำสั่งภายในซึ่งจะทำงานทันทีเมื่อมีการป้อนคำสั่งเข้ามา

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง External Command

Interface - ตัวเชื่อมประสาน

ความหมาย หมายถึง ตัวเชื่อมประสานระหว่างคอมพิวเตอร์ด้วยกัน หรือคอมพิวเตอร์กับอุปกรณ์รอบข้าง เช่น คอมพิวเตอร์กับแป้นกด, ดิสก์ไดร์ฟ และเครื่องพิมพ์ เป็นต้น ที่ตัวเครื่องคอมพิวเตอร์จะมีขั้วต่ออยู่ ถ้าขั้วต่อนี้มีมากก็แสดงว่าสามารถเชื่อมต่อกับอุปกรณ์ภายนอกได้มาก ซึ่งในการเชื่อมต่อจะใช้สายเคเบิลที่เรียกว่า Interface Cable

ที่มาของคำ คำว่า Interface ในภาษาอังกฤษนั้น หมายถึง เขตพรมแดนที่อยู่ตรงกลาง เป็นส่วนที่ใช้ร่วมกันระหว่างของ 2 สิ่ง จึงหมายถึงอุปกรณ์ที่ต่ออยู่ระหว่างอุปกรณ์ 2 อย่างเพื่อให้สามารถทำงาน่วมกันได้

วิธีใช้คำ "เครื่องพีซีนี้มี Mouse Interface ติดตั้งอยู่ เพียงซื้อเมาส์มาต่อ ก็ใช้งานได้ทันที" "Interface Cable ของฮาร์ดดิสก์นี้มีจำหน่ายต่างหาก"

หมายเหตุ ถ้าพูดถึง Man-Machine Interface หมายถึง จุดเชื่อมต่อระหว่างคนกับเครื่อง ถ้าจุดเชื่อมต่อนี้ดี จะหมายถึงเครื่องพีซีนั้นใช้งานง่าย สะดวกกับผู้ใช้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง User Interface, User Friendly

Install - ติดตั้ง

ความหมาย หมายถึง การติดตั้งซอฟต์แวร์เข้าไปในระบบใดระบบหนึ่ง เช่น ใส่ซอฟต์แวร์ MS-DOS เข้าไปใน System Disk หรือใส่ซอฟต์แวร์ทางด้านเวิร์ดโปรเซสเซอร์เข้าไปในฮาร์ดดิสก์ เป็นต้น

ที่มาของคำ Install แปลว่า ติดตั้งหรือจัดหาอุปกรณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น การติดตั้งหรือจัดหาตู้เย็นเอาไว้ใช้ในบ้าน การติดตั้งซอฟต์แวร์ไว้ในฟล็อปปี้ดิสก์หรือฮาร์ดดิสก์ ก็มีความหมายคล้ายกัน

วิธีใช้คำ "การใช้ Lotus 1-2-3 จะต้องติดตั้งซอฟต์แวร์นี้ไว้บน System Disk ของ MS-DOS" "การติดตั้งโปรแกรมอิจิทาโร่ลงบนฮาร์ดดิสก์นั้นสามารถทำได้ง่าย"

หมายเหตุ ปัจจุบัน ซอฟต์แวร์สำเร็จรูปและอฟต์แวร์ระบบ MS-DOS จะขายแยกจากกัน และฮาร์ดดิสก์เป็นที่นิยมใช้กันมากขึ้น ผูใช้จะต้องทำการติดตั้งซอฟต์แวร์ด้วยตนเอง

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Format, Backup

Image Scanner - เครื่องกวาดภาพ

ความหมาย หมายถึง เครื่องที่จะกวาดรูปภาพที่อยู่นอกเครื่องพีซี แล้วแปลงเป็นข้อมูลนำไปใช้กับซอฟต์แวร์ทางด้านเวิร์ดโปรเซสเซอร์หรือซอฟต์แวร์ทางด้านกราฟิกส์ เป็นอุปกรณ์สำหรับข้อมูลที่เป็นรูปภาพ ลายเส้นหรือ Image ต่างๆ

ที่มาของคำ Image Scanner แปลว่า ตัวสแกน รูปแบบการทำงานคล้ายกับเครื่องถ่ายเอกสารหรือเครื่องโทรสารที่ทำการคัดลอกรูปภาพหรือส่งผ่านรูปภาพ เครื่องกวาดภาพจะส่งข้อมูลไปยังคอมพิวเตอร์โดยตรง

วิธีใช้คำ "การทำจดหมายแจ้งการเปลี่ยนแปลงที่อยู่ให้ผู้เกี่ยวข้องได้ทราบนั้นสามารถใช้เครื่อง Image Scanner อ่านข้อมูลรูปภาพที่เป็นแผนที่เข้าไปในจดหมายที่จัดทำขึ้นด้วยเวิร์ดโปรเซสเซอร์ได้"

หมายเหตุ ข้อมูลรูปภาพที่ถูกอ่านเข้าไปในพีซีนั้นสามารถนำไปใช้งานได้โดยตรงหรือนำไปแก้ไขดัดแปลงหรือเก็บบันทึกไว้ใช้งานได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Image Cutter

Image Cutter - เครื่องตัดภาพ

ความหมาย Image Cutter เป็นสมรรถนะอย่างหนึ่งของโปรแกรมเวิร์ดโปรเซสเซอร์บางตัวที่สามารถตัดข้อมูลภาพที่สร้างขึ้นจากซอฟต์แวร์ทางกราฟิกส์ ออกมาเก็บไว้ในเครื่องพีซี ทำให้สามารถใส่ข้อมูลรูปภาพเข้าไปในข้อความที่สร้างขึ้นโดยเวิร์ดโปรเซสเซอร์

ที่มาของคำ Image Cutter แปลว่า เครื่องตัดภาพ

วิธีใช้คำ "โปรแกรม Ichitaro จะมี Image Cutter เป็นซอฟต์แวร์อรรถประโยชน์ (Utility Software) อยู่ ทำให้สามารถใส่กราฟิกส์เข้าไปในข้อความได้"

หมายเหตุ ปัจจุบันมีซอฟต์แวร์สำเร็จรูปที่ใช้กับเครื่อง Image Scanner ที่ใช้อ่านข้อมูลรูปภาพเข้ามาในเครื่องพีซี ออกวางจำหน่ายเป็นจำนวนมากแล้ว

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Image Scanner, Utility

Icon - ไอคอน

ความหมาย เป็นรูปสัญลักษณ์ที่เขียนด้วยกราฟิกส์แทนคำสั่งต่างๆ เรียกได้ว่าเป็นอักษรภาพอย่างหนึ่ง เวลาใช้งาน จะใช้เมาส์เลื่อนเคอร์เซอร์ไปยังตำแหน่งของไอคอนที่ต้องการ ก็จะสามารถกดเลือกคำสั่งหรือสิ่งที่ต้องการได้

ที่มาของคำ Icon ใช้ในความหมายว่า รูป, ภาพ, สัญลักษณ์ นำมาใช้เรียกรูปภาพและสัญลักษณ์ต่างๆ ที่ใช้เขียนแทนคำสั่งและฟังก์ชั่นของคอมพิวเตอร์

วิธีใช้คำ "เมื่อใช้เมาส์คลิ๊ก (Click) ไอคอนในเมนูดู จะปรากฎรายการคำสั่งออกมาให้เลือก" "ไอคอนที่เป็นรูปถังขยะนั้น ใช้สำหรับลบไฟล์ (ทิ้งไฟล์) ที่ไม่ต้องการออกเสีย"

หมายเหตุ ผู้ที่พัฒนาไอคอนขึ้นมาใช้กับเมาส์บนเครื่องพีซีนั้น ได้แก่ Lisa แห่งบริษัท Apple หลังจากนั้นจึงได้ผลิตเครื่องแมคอินทอชออกสู่ตลาด เป็นที่นิยมของผู้ใช้เป็นอย่างมากเนื่องจากใช้ง่าย ผู้เริ่มต้นใช้ก็สามารถใช้เมาส์และไอคอนได้โดยง่าย

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Apple, Mouse

IBM - ไอบีเอ็ม

ความหมาย IBM เป็นบริษัทผู้ผลิตคอมพิวเตอร์รายใหญ่ของโลก เริ่มเข้าสู่ตลาดคอมพิวเตอร์ในปี 1981 โดยผลิตคอมพิวเตอร์แบบ 16 บิต (IBM-PC) ออกวางตลาด สามารถเอาชนะบริษัท Apple ได้ในเวลาอันรวดเร็ว จนมีส่วนแบ่งตลาดเป็นอันดับ 1 OS ของ IBM-PC นั้นเป็น MS-DOS ที่ใช้ชื่อว่า PC-DOS ทำให้ MS-DOS เป็น OS มาตรฐานของคอมพิวเตอร์ 16 บิต ปัจจุบันนี้ IBM กำลังเตรียมบุกตลาดคอมพิวเตอร์ใหม่ซึ่งใช้ชื่อ PS/2 และ OS/2

ที่มาของคำ IBM ย่อมาจาก International Business Machine Corporation เดิมเป็นบริษัทผู้ผลิตอุปกรณ์สำนักงาน เปลี่ยนชื่อจากบริษัท Computing Tabulating-Recording มาเป็น IBM ในปี 1924 มีภาพยนตร์เรื่อง "เจาะจักรวาล 2001" ที่ได้พูดถึงคอมพิวเตอร์ที่ชื่อ HAL 900 ความจริงคำว่า HAL นำมาจากตัวอักษรที่อยู่หน้าตัวอักษร IBM นั่นเอง ซึ่งหมายถึงคอมพิวเตอร์ที่ล้ำหน้า IBM

วิธีใช้คำ "IBM กำลังทุ่มทุนพัฒนา PC PS/2"

หมายเหตุ PS/2 ย่อมาจาก Personal System/2 ซึ่ง OS ที่ใช้เป็น OS/2 ผู้ผลิตเครื่องคอมพิวเตอร์ของญี่ปุ่นนั้นได้เตรียมตัวใช้ OS/2 ด้วย"

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง MS-DOS, Microsoft, Apple Compatible

Hyper Card - ไฮเปอร์การ์ด

ความหมาย เป็นซอฟต์แวร์บนเครื่อง Macintosh ของ Apple ใช้จัดการข้อมูลหลายชนิดในลักษณะเป็นหน่วยย่อยๆ เรียกว่าการ์ด เป็นซอฟต์แวร์ทางด้านฐานข้อมูลแบบใหม่ที่ใช้กับสื่อต่างๆ หลายชนิดได้ เช่น ตัวอักขระ กราฟิกส์ เสียงและการ์ตูน

ที่มาของคำ Hyper แปลว่า สุดยอด ล้ำเลิศ เมื่อนำไปผสมกับ Card เป็น Hyper Card จึงมีความหมายว่า การ์ดที่ล้ำเลิศ เข้าใจว่าเป็นการเลียนแบบคำว่า Hypertext ซึ่งหมายถึง เอกสาร (Document) ที่รวมสื่อต่างๆ เช่น ตัวอักขระ กราฟิกส์ เสียง ภาพ โปรแกรม เป็นต้น ไว้ในหน่วยเดียวกัน Hypertext System คือ ซอฟต์แวร์ฐานข้อมูลที่ใช้อ่านเขียนและจัดการข้อมูลดังกล่าวข้างต้น

วิธีใช้คำ "Hyper Card เป็น Hypertext System ที่มี Card เป็นพื้นฐาน"

หมายเหตุ Hypertallk เป็นภาษาชุดคำสั่ง (Programming Language) ที่ใช้สำหรับการสร้างการ์ด Stack จะหมายถึง กลุ่มของการ์ดที่เก็บรวบรวมข้อมูลไว้เรียกว่า Stackware ให้สอดคล้องกับคำว่า Software ใน Hyper Card

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Hypertext

Hierachical Directory - ไดเร็คทอรี่แบบเป็นชั้นๆ

ความหมาย เป็นไดเร็คทอรี่ที่มีโครงสร้างเป็นชั้นๆ เหมือนกับผังองค์กรของบริษัท เป็นโครงสร้างของไดเร็คทอรี่ใช้ใน MS-DOS โดยจะมีการสร้าง Sub-directory จาก Main Directory ลงไปเป็นชั้นๆ เพื่อเก็บไฟล์ต่างๆ ให้เป็นระเบียบ

ที่มาของคำ Hierachical แปลว่า เป็นขั้นๆ Directory แปลว่า สารบบ Hierachical Directory จึงหมายถึง โครงสร้างที่สามารถสร้างไดเร็คทอรี่ลงมาเป็นชั้นๆ จากบนลงล่างเพื่อใช้เก็บไฟล์

วิธีใช้คำ "ในการแสดงไดเร็คทอรี่ ให้ใช้คำสั่ง DIR" "ในการสร้าง Sub-directory ที่ชื่อ JXW

หมายเหตุ โครงสร้างไดเรคทอรี่แบบเป็นชั้นๆ นั้นก็เหมือนกับโครงสร้างของต้นไม้ (Tree) ซึ่งเริ่มจากรากแตกกิ่งก้านสาขาและมีใบงอกออกไป คำว่า Telephone Directory ซึ่งหมายถึงรายนามผู้ใช้โทรศัพท์ก็เป็นตัวอย่างอันหนึ่ง

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Root-directory, Sub-directory

Hexadecimal - เลขฐาน 16

ความหมาย เป็นวิธีการนับเลข ซึ่งมีตัวเลขอยู่ 16 ตัว เมื่อนับครบ 16 ตัว จึงจะยกยอดไปสู่เลขหลักที่สูงกว่า ตำแหน่งของหน่วยความจำ (Address) และรหัสแอสกี้ (ตัวเลขที่ถูกกำหนดเป็นรหัสใช้แทนอักษร) จะแสดงด้วยเลขฐาน 16 ตัวเลขพื้นฐานในคอมพิวเตอร์นั้นเป็นเลขฐาน 2 แต่เพื่อให้นับง่ายและเข้าใจง่าย จึงใช้เลขฐาน 16 ตัวเลข 10 ถึง 15 นั้น จะใช้พยัญชนะ A ถึง F แทน

ที่มาของคำ เลขฐาน 10 จะใช้ตัวเลข 0 ถึง 9 รวม 10 ตัว แต่เลขฐาน 16 จะใช้ตัวเลข 0 ถึง 9 และ A, B, C, D, E, F รวม 16 ตัว

วิธีใช้คำ "ในเวิร์ดโปรเซสเซอร์นั้นเราอาจป้อนข้อมูลเป็นรหัสตัวเลขฐาน 16 แล้วจะปรากฎตัวหนังสือบนจอ"

หมายเหตุ ในเลขฐาน 16 สามารถนับตัวเลขถึง 16 โดยใช้เลขหลักหน่วยเพียงหลักเดียว

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Binary

HD - ทูเอชดี

ความหมาย 2 HD เป็นแผ่นฟล็อปปี้ดิสก์ที่มีความจุของหน่วยความจำเท่ากับ 1 MB ซึ่งเป็นที่นิยมใช้มากที่สุดในปัจจุบัน โดยมีทั้งชนิด 5 นิ้วและ 3.5 นิ้ว

ที่มาของคำ ตัวเลข 2 หมายถึง ใช้ได้ 2 ด้าน ทั้งด้านหน้าและด้านหลังของแผ่นฟล็อปปี้ดิสก์ คำว่า HD ย่อมาจาก High Density หมายความว่า มีความหนาแน่นสูง ความจุของแผ่น 2 HD นั้น มีความจุเท่ากับแผ่นขนาด 8 นิ้ว เมื่อแผ่นดิสกก์มีขนาดเล็กลง จึงจำเป็นต้องมีความหนาแน่นสูง

วิธีใช้คำ "มีฟล็อปปี้ดิสก์ 5 นิ้ว แบบ 2 HD ไหม"

หมายเหตุ แม้ว่าจะมีความจุของหน่วยความจำเป็น 1 MB ก็ตาม ในกรณีที่ใช้กับ MS-DOS ความจุอาจจะเป็น 1.2 MB ขึ้นอยู่กับวิธีการฟอร์แมต

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง 2 DD, Floppy, Disk, Track Sector

Hard Disk - ฮาร์ดดิสก์

ความหมาย เป็นอุปกรณ์สำหรับเก็บข้อมูลหรือโปรแกรมเช่นเดียวกับฟล็อปปี้ดิสก์ไดร์ฟ สามารถอ่านหรือเขียนได้ด้วยความเร็วสูง มีความทนทาน และเก็บข้อมูลได้เป็นปริมาณมาก มีความจุเป็น 10-40 เท่า และถึง 130 เท่าของฟล็อปปี้ดิสก์ ซึ่งมีความจุ 1 MB เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า Fixed Disk หรือ Winchester Disk

ที่มาของคำ ตรงแผ่นดิสก์จะทำด้วยแผ่นอัลลอยของอะลูมิเนียมเป็นจานแข็งจึงเรียกว่าฮาร์ดดิสก์ ซึ่งแปลว่าดิสก์แข็งและแผ่นดิสก์ถูกตรึงอยู่กับที่ในดิสก์ไดร์ฟ จึงเรียกว่า Fixed Disk (ปัจจุบันฮาร์ดดิสก์ที่สามารถเปลี่ยนดิสก์ได้ ก็มีจำหน่ายแล้ว)

วิธีใช้คำ "ต่อจากนี้ไปในการใช้คอมพิวเตอร์ Hard disk เป็นอุปกรณ์ที่จำเป็นอย่างยิ่ง"

หมายเหตุ ในการใช้ฮาร์ดดิสก์อย่างถูกต้องนั้นควรต้องมีการเตรียมยูทิลิตี้ต่างๆ ของ MS-DOS เพื่อให้ใช้งานง่าย มีการจัดการไฟล์ต่างๆ โดยใช้ Sub-directory มีการเตรียม Batch File เพื่อให้สามารถทำงานด้วยคำสั่งเป็นชุดได้ ตลอดจนมีการ Backup ข้อมูลที่สำคัญไว้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Winchester Disk, Sub-directory, Batch File, Shipping, Parking Function

Hacker - แฮคเคอร์

ความหมาย เดิมทีนั้นใช้ในความหมายของผู้มีความรู้เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ และมีความลุ่มหลงในคอมพิวเตอร์จนถึงขั้นจิตไม่ว่าง แต่ปัจจุบันนี้จะหมายถึง ผู้ที่ใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ในการก่อเหตุร้ายต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเล็ดลอดเข้าไปในระบบ Network ของการสื่อสารด้วยคอมพิวเตอร์เพื่อก่ออาชญากรรมต่างๆ

ที่มาของคำ Hack แปลว่า ทำงานอย่างขยันขันแข็ง Hacker จึงหมายถึง ผู้ที่ลุ่มหลงคอมพิวเตอร์เป็นอย่างมากจนกลายเป็นอาชญากรคอมพิวเตอร์

วิธีใช้คำ "Hacker เป็นจอมอัจฉริยทางคอมพิวเตอร์ สามารถค้นหา Password ของผู้อื่นและเล็ดลอดเข้ามาใน Network ได้"

หมายเหตุ Hacker จะเข้ามาใน Network แล้วขโมยความลับหรือเปลี่ยนข้อมูลหรือลบข้อมูล ยิ่ง Network ยากเท่าไร ยิ่งอยากจะเล็ดลอดเข้ามาเท่านั้น การเปลี่ยนหรือลบข้อมูลต่างๆ จะทำด้วยความสนุก คึกคะนองและเพื่อแสดงให้ผู้อื่นรู้ว่าตนเองนั้นเก่งคอมพิวเตอร์แค่ไหน

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Personal Computer Communication

Hang Up - หยุดชะงัก

ความหมาย หมายถึงสภาพที่การทำงานของโปรแกรมหยุดชะงักลงโดยที่เครื่องไม่ยอมทำงานต่อ สาเหตุเป็นเพราะเกิดความผิดปกติทางฮาร์ดแวร์หรือเกิดจุดบกพร่อง (Bug) ทางซอฟต์แวร์ โดยปกติแล้วเครื่องจะหยุดชะงักเนื่องมาจากปัญหาจุดบกพร่องทางซอฟต์แวร์มากกว่า ในกรณีเช่นนี้ ให้ปิดเครื่องแล้วเปิดเครื่องเพื่อบูตเครื่องใหม่ หรือไม่ก็กดปุ่มรีเซ็ต (Reset) ให้เครื่องเริ่มทำงานใหม่

ที่มาของคำ Hang Up แปลว่า แขวน, ขวาง, หยุด หมายถึง สภาพที่โปรแกรมหยุดชะงักเนื่องจากความผิดปกติทางอาร์ดแวร์หรือจุดบกพร่องทางซอฟต์แวร์

วิธีใช้คำ "ลองใช้ซอฟต์แวร์สำเร็จรูปนี้ดูแล้วปรากฎว่าเครื่องหยุดชะงักโดยไม่ทราบสาเหตุ"

หมายเหตุ พอเกิดการหยุดชะงัก การแสดงผลบนจอภาพจะหยุดไปด้วย และไม่สามารถป้อนคำสั่งหรือข้อมูลเข้าไปได้ ที่เป็นเช่นนี้อาจเป็นเพราะสาเหตุบางกระการที่ทำให้โปรแกรมวนไปวนมาอยู่ที่จุดเดียวกันหรือเครื่องทำงานในหน่วยความจำที่ไม่มีโปรแกรมอยู่ ในกรณีหลังนี้จะทำให้เกิด Int Trap Halt ใน MS-DOS

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Bug, Int Trap Halt

Function - ฟังก์ชั่น

ความหมาย หมายถึง สูตรคำนวณที่ใส่เข้าไปในคอมพิวเตอร์ เพื่อทำการคำนวณตามข้อมูลที่ป้อนเข้าไป เครื่องจะทำการคำนวณตามสูตรที่ป้อนเข้าไปแล้วส่งผลลัพธ์ออกมา เช่น การรวมตัวเลข การหาค่าเฉลี่ย การหาค่าสูงสุดและต่ำสุด ในซอฟต์แวร์ทางด้านสเปรดชีต จะมีฟังก์ชั่นเตรียมไว้ให้มากมาย

ที่มาของคำ แปลมาจากคำว่า Function

วิธีใช้คำ "ในโลตัส 1-2-3 นอกจากจะมีฟังก์ชั่นของสเปรดชีตแล้ว ยังมีฟังก์ชั่นของฐานข้อมูลอีกด้วย"

หมายเหตุ เมื่อลองยกประโยชน์ของฟังก์ชั่นดูจะพบว่ามีประโยชน์มากมาย เช่น ทำให้การคำนวณง่ายขึ้น คำนวณได้เร็วขึ้น ถูกต้องมากขึ้น ลดขั้นตอนที่ยุ่งยากในการคำนวณ สามารถคำนวณสิ่งที่วิธีธรรมดาทำไม่ได้ ความผิดพลาดน้อยลง และสามารถทำการคำนวณที่ยุ่งยากได้ง่ายขึ้น

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Macro, Spread Sheet

Full Duplex - ฟูลดูเพล็กซ์

ความหมาย Full Duplex เป็นระบบการสื่อสารแบบหนึ่งในการสื่อสารด้วยคอมพิวเตอร์ที่ทั้งทางด้านส่งและด้านรับสามารถส่งข้อมูลเข้าหากันได้พร้อมกันกล่าวคือในขณะที่รับข้อมูลอยู่ก็สามารถทำการส่งข้อมูลอย่างอื่นได้ เป็นระบบการสื่อสารที่ใช้กันทั่วไปในการสื่อสารคอมพิวเตอร์ ตัวอย่างของ Full duplex ได้แก่ สายโทรศัพท์

ที่มาของคำ Full Duplex แปลว่า เชิงซ้อนแบบสมบูรณ์ ในโทรศัพท์นั้น ในขณะที่เราพูดอยู่ เรายังสามารถได้ยินเสียงพูดของคู่สนทนาได้ ลักษณะเช่นนี้เราเรียกว่า Full Duplex

วิธีใช้คำ  "โมเดมที่ใช้จะต้องมีระบบสื่อสารเป็นแบบ Full Duplex ด้วย"

หมายเหตุ ที่คู่กับ Full Duplex จะมี Half Duplex ซึ่งหมายความว่า เป็นระบบสื่อสารที่ด้านส่งไม่สามารถรับและด้านรับไม่สามารถส่งในเวลาเดียวกันได้ ตัวอย่างของ Half Duplex ได้แก่ Transceiver (วิทยุรับส่ง)

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Personal Computer Communication, Modem

FORTRAN - ฟอร์แทรน

ความหมาย FORTRAN เป็นภาษาชุดคำสั่ง (Programming Language) ที่พัฒนาขึ้นมาโดย บริษัท IBM ในปี 1954 เพื่อใช้ในงานคำนวณทางวิทยาศาสตร์ เป็นภาษาแรกที่สามารถเขียนสูตรคำนวณลงไปในโปรแกรมได้โดยตรง เนื่องจาก บริษัท IBM พัฒนาขึ้นมาเพื่อใช้กับคอมพิวเตอร์ของบริษัท จึงทำให้โปรแกรมนี้แพร่หลายเป็นที่นิยมกันในการเขียนโปรแกรมการคำนวณทางวิทยาศาสตร์

ที่มาของคำ FORTRAN เป็นคำย่อของ FORmula TRANslator (เครื่องแปลงสูตรคำนวณ) หมายความว่าเครื่องจะแปลสูตรคำนวณต่างๆ ในโปรแกรมให้เป็นภาษาเครื่อง (Machine Language)

วิธีใช้คำ "BASIC จะให้ความรู้สึกที่คล้ายกับภาษาอังกฤษได้มากกว่า FORTRAN"

หมายเหตุ กล่าวกันว่าในปัจจุบันนี้มีโปรแกรมที่เขียนด้วยภาษาฟอร์แทรนอยู่ประมาณ 10% ของโปรแกรมทั้งหมด

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง BASIC Language, C Language, COBOL, Pascal

Format - ฟอร์แมต

ความหมาย หมายถึง การกำหนดรูปแบบและความหนาแน่นของการบันทึกข้อมูลเพื่อให้แผ่นดิสก์อันใหม่สามารถใช้ได้กับดิสก์ไดร์ฟ หรือ OS อันใดอันหนึ่งโดยเฉพาะกล่าวคือ ทำให้แผ่นดิสก์อันใหม่สามารถทำการอ่านหรือเขียนข้อมูลได้โดย OS นั้นๆ เราเรียกกระบวนการนี้ว่าฟอร์แมต (Format) ซึ่งเป็นคำสั่งอันหนึ่งใน OS แผ่นดิสก์อันใหม่ก็เหมือนกับทุ่งเวิ้งว้างที่ยังไม่ได้รับการพัฒนา การฟอร์แมตแผ่นดิสก์อันใหม่เป็นการแบ่งปันขอบเขตของข้อมูลบนแผ่นดิสก์ทำให้สามารถกำหนดความหนาแน่นของการบันทึกข้อมูลได้เหมือนกับการพัฒนาทุ่งเวิ้งว้างให้เป็นสัดส่วนเพื่อการเพาะปลูก

ที่มาของคำ การฟอร์แมตดิสก์ใหม่นั้นเรียกได้อีกอย่างหนึ่งว่า Initialize ซึ่งแปลได้ว่า เป็นการกำหนดรูปแบบเบื้องต้น

วิธีใช้คำ "ในการเตรียมแผ่นดิสก์เพื่อเก็บข้อมูลนั้นให้ทำการฟอร์แมต (Format) แผ่นดิสก์เพื่อเก็บข้อมูลนั้น ให้ทำการฟอร์แมตแผ่นดิสก์ใหม่ดังนี้"

หมายเหตุ ในการฟอร์แมตนั้น ไม่จำเป็นที่จะต้องกระทำต่แผ่นดิสก์อันใหม่ แผ่นดิสก์เก่าที่มีข้อมูลที่ไม่ต้องการอยู่ ก็สามารถทำการฟอร์แมตได้เหมือนกันกับแผ่นดิสก์ใหม่ที่ไม่มีข้อมูลอยู่เลย

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Backup

Font - แบบตัวอักขระ

ความหมาย หมายถึงแบบหรือขนาดของตัวอักขระที่ใช้ในการแสดงผลของไมโครคอมพิวเตอร์หรือใช้ในการพิมพ์ของเครื่องพิมพ์ ในหนังสือหรือสิ่งพิมพ์ต่างๆ จะมีตัวอักขระหลายๆ แบบ เช่น แบบ Times, แบบ Courier เป็นต้น

ที่มาของคำ Font เป็นคำในธุรกิจการพิมพ์ หมายถึง ชุดตัวอักขระที่เป็นแบบเดียวกัน คำนี้ได้นำมาใช้ในการระบุตัวอักขระในคอมพิวเตอร์ด้วย

วิธีใช้คำ "เครื่องพิมพ์แบบเลเซอร์นี้ พิมพ์ตัวอักขระ (Font) ได้สวยงามนะ"

หมายเหตุ แบบอักขระในไมโครคอมพิวเตอร์จะแสดงโดยใช้จุด (Dot) มารวมกัน ในตัวแสดงผล (Display) จะใช้ขนาด 16x16 จุดกันมาก ส่วนในเครื่องพิมพ์ (Printer) จะใช้ขนาด 24x24 จุดกันมาก ยิ่งจำนวนจุดมากเท่าไร ตัวอักขระก็มีความคมชัดมากขึ้น

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง ASCII File, Text File, LASER Printer

Floppy Disk - ฟล็อปปี้ดิสก์

ความหมาย เป็นสื่อเก็บข้อมูล (Media) ที่นิยมใช้ในไมโครคอมพิวเตอร์ เป็นจานวงกลมทำจากสารแม่เหล็กห่อหุ้มด้วยซองพลาสติกสี่เหลี่ยมขนาด 5 นิ้ว ใช้กันมาก แต่ขนาด 3.5 นิ้วก็กำลังเป็นที่นิยม บางทีเรียกว่าดิสเก็ต (Diskette) ซึ่งเป็นชื่อทางการค้าของ IBM บางทีก็เรียกว่า Flexible Disk หรือ Disk เฉยๆ

ที่มาของคำ Floppy เป็นคำที่บอกถึงสภาพพริ้วไหว แสดงถึงลักษณะที่อ่อนบาง เนื้อของฟล็อปปี้ดิสก์ ทำด้วยเรซินสังเคราะห์เป็นแผ่นบางสมชื่อ

วิธีใช้คำ "แผ่นฟล็อปปี้ดิสก์นั้น ถ้าเป็นแผ่นใหม่จะต้องฟอร์แมตก่อน จึงจะใช้งานได้" "ผมจะพิมพ์ต้นฉบับใส่ในฟล็อปปี้ดิสก์แล้วมอบให้คุณ"

หมายเหตุ ฟล็อปปี้ดิสก์จะแบ่งเป็นหลายประเภทตามความหนาแน่นในการบันทึกข้อมูล เช่น ขนาด 640 KB (2DD) หรือขนาด 1 MB (2HD) เป็นต้น อุปกรณ์ที่ใช้ในการอ่านหรือเขียนข้อมูลลงในฟล็อปปี้ดิสก์เรียกว่า Floppy Disk Drive (FDD) หรือหน่วยขับแผ่นฟล็อปปี้ดิสก์

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Disk, 2DD, 2HD, Harddisk

File Name - ชื่อไฟล์

ความหมาย File Name เป็นชื่อของไฟล์ ที่ใช้เรียกไฟล์ที่อยู่บนดิสก์ในขณะที่อ่านหรือเขียนข้อมูล ใน MS-DOS นั้นชื่อไฟล์จะประกอบด้วยชื่อไฟล์ที่แสดงเนื้อหาของไฟล์ (ใช้ตัวอักขระไม่เกิน 8 ตัว) และนามสกุลที่แสดงประเภทของไฟล์ (ใช้ตัวอักขระ 3 ตัว) รวมกันขึ้นมาเป็นชื่อไฟล์

ที่มาของคำ มาจากคำว่า File Name ตัวอย่างเช่นไฟล์ที่ชื่อ FORMAT.EXE นั้น FORMAT เป็นชื่อไฟล์ (File Name) .EXE เป็นนามสกุล นามสกุลนั้นมาจากคำว่า File Type หรือ Extension นามสกุลมีหลายชนิด เช่น DAT (DATa), DOC (DOCument), BAK (BAcKup) ระหว่างชื่อไฟล์และนามสกุลจะคั่นด้วยจุดไข่ปลา

วิธีใช้คำ "ให้กำหด File Name ที่ต้องการแก้ไขด้วย"

หมายเหตุ ชื่อไฟล์นั้นควรตั้งให้เข้าใจง่ายและป้อนข้อมูลง่ายและควรตั้งชื่อไฟล์ให้สัมพันธ์กัน เพราะสามารถใช้ไวลด์การ์ด แทนชื่อไฟล์ทั้งหมดได้ ซึ่งจะสะดวกตอนคัดลอก

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Wildcard, FAT

FAT - แฟต

ความหมาย บนแผ่นดิสก์จะมีการแบ่งพื้นที่ใช้งานเป็นส่วนๆ เช่น พื้นที่ข้อมูลซึ่งใช้เก็บข้อมูลของไฟล์โดยตรง พื้นที่สาระ (Directory) ซึ่งใช้จัดการการอ่านและเขียนไฟล์ และพื้นที่เก็บไฟล์ต่างๆ โดยการระบุชื่อไฟล์ เราสามารถทำการอ่านหรือเขียนข้อมูลบนแผ่นดิสก์ได้

ที่มาของคำ FAT เป็นคำย่อของ Fill Allocation Table แปลว่า ตารางข้อมูลตำแหน่งไฟล์โดยจะมีข้อมูลดังต่อไปนี้บรรจุอยู่
- ไฟล์หรือ Sub-directory ถูกเก็บไว้ตรงส่วนไหนของแผ่นดิสก์ (Sector ไหน)
- อยู่คาบเกี่ยวกับ Cluster อะไรบ้าง (สภาพการเชื่อมโยงของ Cluster) ตำแหน่งที่ไม่มีข้อมูลบรรจุอยู่ (Sector ว่าง)
- ตำแหน่งที่ไม่สามารถอ่านหรือเขียนข้อมูล (Sector ผิดปกติ)

วิธีใช้คำ "ในการอ่านหรือเขียนแผ่นดิสก์นั้นก่อนอื่นจะมีการตรวจสอบที่ FAT ก่อน ข้อมูลที่อยู่ในพื้นที่ที่ใกล้กับ FAT จะสามารถอ่านหรือเขียนได้เร็ว"

หมายเหตุ FAT จะอยู่ใกล้กับบริเวณรอบนอกสุดของแผ่นดิสก์ ดังนั้นข้อมูลที่อยู่ใกล้ FAT จะสามารถอ่านหรือเขียนได้เร็วกว่าข้อมูลที่อยู่ไกล คำว่า FAT จะมีความหมายว่า "อ้วน" อยู่ด้วย ดังนั้น ถ้าพูดคำนี้อย่างไม่ดูตาม้าตาเรือ ผู้หญิงอ้วนที่อยู่ใกล้ๆ อาจโกรธเอาได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Directory, Sector, Clusters

Filter - ฟิลเตอร์

ความหมาย หมายถึง คำสั่งโปรแกรมหรือซอฟต์แวร์ที่ทำการกรองข้อมูลที่อ่านเข้ามาเหมือนอย่างตะแกรงแล้วจัดการเอาข้อมูลที่ต้องการออกมา ใน MS-DOS มีคำสั่งที่ทำหน้าที่ของฟิลเตอร์อยู่ 3 ตัว คือ
MORE (แสดงผลข้อมูลทีละหน้า)
SORT (จัดเรียงข้อมูล)
FIND (ค้นหาข้อมูล)
ตัวอย่าง เช่น เมื่อใช้คำสั่ง A>SORT NAMES.DAT คอมพิวเตอร์จะอ่านข้อมูลของ NAMES.DAT เข้าไป แล้วทำการจัดเรียงข้อมูลใหม่ จากนั้นจึงแสดงผลออกมาที่จอภาพ

ที่มาของคำ Filter มาจากคำว่า เครื่องกรอง เป็นการกรองข้อมูลที่ป้อนเข้ามาแล้วส่งผลลัพธ์ออกไปเช่นเดียวกับการกรองน้ำที่มีสิ่งเจือปนอยู่ให้เป็นน้ำสะอาดตามต้องการ

วิธีใช้คำ "อาจกล่าวได้ว่าโปรแกรม File Transform เป็นฟิลเตอร์แบบหนึ่ง"

หมายเหตุ ในการแสดงผล Text File ที่ยาวมากๆ บนหน้าจอ อาจให้แสดงผลทีละหน้าโดยใช้คำสั่ง TYP ดังนี้ A>TYPE filename : MORE

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Pipe, Redirection

External Command - คำสั่งภายนอก

ความหมาย เป็นโปรแกรมไฟล์ของ MS-DOS ที่เก็บอยู่บนดิสก์ ถ้าป้อนชื่อไฟล์เข้าไปหลัง A> ไฟล์นั้นจะถูกอ่านจากดิสก์เข้าไปในหน่วยความจำและจะถูกดำเนินการ (Excute) ทันที ซอฟต์แวร์สำเร็จรูปที่ใช้กับ MS-DOS จะสามารถเรียกมาใช้งานได้โดยใช้คำสั่งภายนอก ซึ่งแบ่งเป็นไฟล์ในกลุ่ม EXE และไฟล์ในกลุ่ม COM

ที่มาของคำ เนื่องจาก External Command เป็นคำสั่งที่ไม่ได้อยู่ในหน่วยความจำแต่อยู่ภายนอก (คืออยู่ในดิสก์) จึงเรียกว่าคำสั่งภายนอก

วิธีใช้คำ "คำสั่ง Format เป็นคำสั่งภายนอก ดังนั้นในการใช้งาน จะต้องมีคำสั่ง Format ใส่ไว้ในดิสก์จึงจะใช้งานได้"

หมายเหตุ เมื่อมีการพัฒนาโปรแกรม MS-DOS โปรแกรมนั้นจะกลายเป็นคำสั่งภายนอกเพิ่มเติมขึ้นมา

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Internal Command

Expert Systems - ระบบผู้เชี่ยวชาญ

ความหมาย หมายถึงการนำเอาความรู้และประสบการณ์ของคนเราใส่เข้าไปในคอมพิวเตอร์ แล้วให้คอมพิวเตอร์ทำการตัดสินใจต่างๆ เหมือนกับเป็นผู้เชี่ยวชาญในสาขาวิชาปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence : AI) ซึ่งกำลังเป็นที่สนใจและมีการทำการวิจัยกันอย่างมาก

ที่มาของคำ Expert Systems แปลว่า ระบบคอมพิวเตอร์ที่มีความรู้เหมือนผู้เชี่ยวชาญ เช่น ถ้าหากเราไม่สบายก็ต้องหาหมอผู้เชี่ยวชาญในโรคนั้นๆ Expert Systems ก็เช่นเดียวกัน จะสะสมประสบการณ์ ทำการวินิจฉัย ตัดสินใจกับปัญหาต่างๆ ที่ป้อนเข้าไป

วิธีใช้คำ "Expert Systems นอกจากจะเหมาะสำหรับบุคคลทั่วไปแล้ว ยังเป็นผู้ช่วยอย่างดีของผู้เชี่ยวชาญด้วย"

หมายเหตุ ในการนั่งรถไฟฟ้าในเมืองโตเกียวนั้น ถ้าอยากรู้ว่าในการเดินทางจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่งจะต้องใช้เวลาเท่าใด เสียเงินเท่าใด หรือต้องเปลี่ยนรถที่ไหน ก็สามารถใช้บริการจากระบบผู้เชี่ยวชาญในการเดินทาง ซึ่งเป็นซอฟต์แวร์ที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมาให้ตอบคำถามแก่ผู้โดยสาร

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง AI

Exit - เอ็กซ์ซิท

ความหมาย เป็นคำสั่งที่ใช้สำหรับเรียกให้กลับเข้าสู่ระบบปฏิบัติการ MS-DOS ภายหลังจากที่มีการเรียกใช้ชุดคำสั่งหรือโปรแกรมใน COMMAND.COM เมื่อออกจาก MS-DOS ไป นอกจากนี้ยังใช้เป็นคำสั่งสำหรับเรียกกลับเข้าสู่โปรแกรมภายหลังจากที่ได้ออกจากโปรแกรมนั้นไปทำงานในระดับ MS-DOS ชั่วขณะหนึ่ง

ที่มาของคำ EXIT เป็นคำที่เห็นกันทั่วไปตามอาคาร สถานที่ต่างๆ ซึ่งแปลว่าทางออก ให้ความรู้สึกที่ว่าเป็นทางออกจากโลกของ COMMAND.COM ไปสู่ MS-DOS

วิธีใช้คำ "พิมพ์คำว่า EXIT แล้วกดปุ่มรีเทิร์น ก็จะสามารถกลับไปสู่โปรแกรม Lotus 1-2-3 ได้"

หมายเหตุ เมื่อบูตโปรแกรมสำเร็จรูปแล้ว บางโปรแกรมสามารถใช้คำสั่ง MS-DOS ได้โดยการเรียกคำสั่งใน COMMAND.COM

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง COMMAND.COM

EXE File - เอ็กซ์ไฟล์

ความหมาย เป็นโปรแกรมที่สามารถดำเนินการ (Execute) ได้บน MS-DOS โดยการป้อนชื่อไฟล์เข้าไปโปรแกรมนั้นก็จะทำงาน เรียกได้อีกอย่างว่า Machine Language File หรือ Executable File ซอฟต์แวร์ทางด้านเวิร์ดโปรเซสเซอร์ และซอฟต์แวร์สเปรดชีต ที่ใช้กับ MS-DOS นั้นจะเป็น EXE File  นอกจากนี้ยังมีไฟล์ที่มีลักษณะเหมือนกัน คือ COM File

ที่มาของคำ EXE File ย่อมาจาก EXEcutable File โดยไฟล์นี้จะมีนามสกุลเป็น EXE เช่น FORMAT.EXE

วิธีใช้คำ "โปรแกรมหลักของโปรแกรมอิจิทาโร (Ichitaro) จะเป็น EXE File ที่มีชื่อว่า JXW.EXE"

หมายเหตุ EXE File เป็นโปรแกรมที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่ ในขณะที่ COM File มีขนาดค่อนข้างเล็ก แต่มีหน้าที่เหมือนกัน"

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง COM File

Ethernet - อีเทอร์เนต

ความหมาย เป็นวิธีการส่งข้อมูลในระบบ LAN ที่นิยมใช้กัน อุปกรณ์ที่ต่ออยู่โดยสายเคเบิลของระบบ LAN จะคอยเฝ้ามองสายเคเบิลอยู่ตลอดเวลา ถ้าไม่มีกระแสไหลแสดงว่าสายเคเบิลว่าง อุปกรณ์นั้นจะเริ่มส่งข้อมูล Ethernet เป็นระบบ LAN ที่ค่อนข้างง่ายและราคาถูกจึงนิยมใช้กันทั่วไป

ที่มาของคำ Ethernet เป็นชื่อผลิตภัณฑ์ LAN ระบบแรกของโลก พัฒนาขึ้นมาโดยบริษัทซีล็อกซ์แห่งสหรัฐอเมริกา หลังจากนั้นบริษัทอื่นๆ ก็พัฒนาระบบ LAN ที่คล้ายคลึงกันขึ้นมา คำว่า Ethernet จึงใช้กันทั่วไป Ether ในทางฟิสิกส์ หมายถึง สื่อตัวกลางในจินตนาการของปรากฎการณ์ทางด้านการแพร่ของแสง ความร้อนและคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า

วิธีใช้คำ "วิธีการส่งข้อมูลในระบบ LAN มี 2 วิธีใหญ่ๆ คือ 1. Ethernet 2. Token Ring"

หมายเหตุ วิธีการคร่าวๆ ของ Ethernet เป็นดังนี้ คือ ระหว่างอุปกรณ์ต่างๆ เช่น เครื่องพีซี กับ สายเคเบิลจะมีเครื่องรับส่งสัญญาณต่ออยู่ เครื่องนี้จะคอยตรวจสอบดูว่าในสายเคเบิลมีกระแสไหลอยู่หรือไม่ และกระแสที่ไหลนั้นเป็นสัญญาณเฉพาะกับอุปกรณ์ของตนหรือไม่ (ส่งมาถึงตนหรือไม่) ถ้าไม่ใช่ก็ปล่อยให้กระแสนั้นไหลผ่านไป ถ้าต้องการส่งสัญญาณก็ต้องคอยให้กระแสในสายเคเบิลว่างลงเสียก่อนแล้วจึงค่อยส่ง ถ้ามีการส่งสัญญาณจากอุปกรณ์เครื่องอื่นด้วย ข้อมูลทั้ง 2 ก็จะชนกันบนสายเคเบิล การแก้ปัญหานั้นจะใช้ตัวเลขสุ่มเพื่อให้มีการส่งข้อมูลใหม่อีกครั้ง หลังจากที่ปล่อยให้เวลาผ่านไประยะหนึ่ง

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Token Ring, LAN

Escape Sequence - เอสเคป ซีเควนซ์

ความหมาย หมายถึงการใช้ตัวอักขระบางตัวตามหลังรหัสของเอสเคป (Escape Code, เลข 27 ในเลขฐาน 10) เพื่อใช้ในการควบคุมกรณีพิเศษต่างๆ เช่น ขยายหรือย่อขนาดตัวอักษรบนเครื่องพิมพ์ เปลี่ยนสีของจอภาพหรือตัวอักษร เลื่อนตัวเคอร์เซอร์ไปมาหรือเปลี่ยนรูปแบบของตัวพร้อม (prompt)

ที่มาของคำ Escape แปลว่า หลึก, หนี Sequence แปลว่า ความต่อเนื่อง สิ่งที่ตามมาดังนั้น Escape Sequence จึงหมายถึงการหลีกหนีจากการควบคุมปกติไปสู่กรณีพิเศษ โดยใช้ตัวอักขระบางตัวตามหลังรหัสของตัวเอสเคป

วิธีใช้คำ "ถ้าจะเปลี่ยนจอภาพเป็นสีฟ้า จะต้องใช้ Escape Sequence ดังนี้"

หมายเหตุ บน MS-DOS นั้นถ้าต้องการเปลี่ยนสีตัวอักขระเป็นสีฟ้า จะใช้คำสั่ง ดังนี้ A>ECHO ^[[ 36 m โดยกดปุ่มเอสเคป ตามด้วยตัว R ตัวใหญ่ [36 m (กรณีของ PC-9800)

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Escape Code

EMS Memory - หน่วยความจำอีเอ็มเอส

ความหมาย EMS Memory เป็นหน่วยความจำขยายบนเครื่องพีซี ระบบ MS-DOS ปกติแล้วหน่วยความจำหลัก (Conventional Memory) จะใช้ได้เพียง 640 KB แต่สามารถขยายหน่วยความจำได้อีกถึง 32 MB ใช้เป็นเนื้อที่สำหรับโปรแกรมประยุกต์ต่างๆ ข้อมูลและใช้เป็น RAM Disk แต่ซอฟต์แวร์ที่ใช้จะต้องสัมพันธ์กับหน่วยความจำ EMS ด้วย หน่วยความจำขยายนี้ใช้ในกรณีที่หน่วยความจำไม่เพียงพอสำหรับโปรแกรมประยุกต์

ที่มาของคำ EMS ย่อมาจาก Expanded Memory Specification พัฒนาขึ้นมาร่วมกันโดยบริษัท Lotus, Intel และ Microsoft

วิธีใช้คำ "ถ้าจะใช้ซอฟต์แวร์อันนี้ จำเป็นต้องมีหน่วยความจำ EMS"

หมายเหตุ หน่วยความจำ EMS สามารถทำขึ้นโดยเสียบบอร์ด EMS Memory เข้าไปในเครื่องพีซี หรือใช้หน่วยความจำขยายที่มีอยู่ในตัวเครื่องพีซี แต่เวลาใช้งานต้องมีซอฟต์แวร์ที่ทำให้มันใช้งานได้และซอฟต์แวร์ประยุกต์ที่นำมาใช้ ก็ต้องเป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้กับ EMS Memory ได้เท่านั้น ในเครื่อง 386/486 นั้นส่วนใหญ่จะใช้หน่วยความจำขยายที่มีอยู่ในเครื่องแทนที่จะใช้ EMS Memory Board เพราะจะทำงานได้เร็วกว่า

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Main Memory, Expanded Memory, Conventional Memory, 386 Machine

Emulator - อิมูเลเตอร์

ความหมาย เป็นซอฟต์แวร์หรือฮาร์ดแวร์ที่ใช้เลียนแบบซอฟต์แวร์หรือฮาร์ดแวร์อีกอันหนึ่ง เช่น ซอฟต์แวร์ที่ใช้เลียนแบบการทำงานของเทอร์มินัลของเครื่องคอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่กับเครื่องพีซีเรียกว่า Terminal Emulator Software

ที่มาของคำ Emulator มาจากคำว่า Emulate แปลว่า เลียนแบบ (เหมือนกับคำว่า Imitate) เมื่อเป็น Emulator จึงหมายถึง ตัวเลียนแบบคือ เลียนแบบให้ทำงานได้แบบเดียวกัน

วิธีใช้คำ "Emulator ที่ใช้กับ PC-9800 มีทั้ง ET OS-52 และ 3740 B Emulator ซึ่งจะทำให้เครื่องพีซี ทำหน้าที่เหมือนกับเทอร์มินัลของเครื่อง Mainframe ของ NEC หรือ IBM"

หมายเหตุ คำว่า Emulate นั้นใช้ในความหมายของการเลียนแบบสิ่งที่ดี เช้า ถ้าจะพูดว่าฉันอยากโชคดีเหมือนเขาจังเลย อาจจะพูดว่า "I would like to emulate him" ก็คงได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Clone

Electronic Mail - ไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์

ความหมาย Electronic Mail เป็นการส่งไปรษณีย์ระหว่างกันโดยใช้การสื่อสารด้วยคอมพิวเตอร์ ซึ่งจะใช้ระบบตู้จดหมายส่วนตัวที่เป็นอิเล็กทรอนิกส์ ตู้จดหมายส่วนตัวของสมาชิกแต่ละคนจะถูกติดตั้งไว้ที่คอมพิวเตอร์แม่ข่าย ตู้จดหมายของตนจะมีจดหมายจากผู้อื่นเข้ามาหรือสามารถส่งจดหมายไปยังตู้จดหมายของผู้อื่นได้ นอกจากนี้ยังมีการใช้ระบบ LAN เข้ามาช่วยในการแลกเปลี่ยน Electronic Mail

ที่มาของคำ Electronic Mail แปลว่า ไปรษณีย์ที่เป็นระบบอิเล็กทรอนิกส์

วิธีใช้คำ "กำลังรับอยู่ ช่วยส่งต้นฉบับมาทางไปรษณีย์อิเล็กทอรนิกส์ให้หน่อยได้ไหม" "ทุกเช้า ข้าพเจ้าจะต้องดูว่ามีไปรษณีย์อิเล็กทรอนิสก์เข้ามาบ้างหรือไม่"

หมายเหตุ ไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์สามารถส่งให้ใครคนใดคนหนึ่งก็ได้ หรือส่งไปยังหมู่คณะได้พร้อมกันและสามารถส่งได้ทันทีที่จำเป็น นักเขียนบางคนจึงนิยมใช้ในการส่งต้นฉบับของหนังสือหรือวารสาร

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Personal Computer Communication, BBS, LAN

Editor - บรรณาธิการ

ความหมาย เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้สำหรับการเขียนโปรแกรมเป็นส่วนใหญ่ มีความสามารถเช่นเดียวกับซอฟต์แวร์เวิร์ดโปรเซสเซอร์ เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า Text Editor เนื่องจากข้อมูลที่ป้อนและทำการแก้ไขเรียบร้อยนั้นเป็นตัวอักษร EDLIN เป็น Text Editor ที่มากับ MS-DOS สามารถป้อนข้อมูลและแก้ไขได้ทีละบรรทัด (จึงเรียกว่า Line Editor)

ที่มาของคำ Editor แปลว่า บรรณาธิการ ซึ่งหมายถึงบุคคลที่นักเขียนทั้งหลายกลัวกันมากเวลาจะครบกำหนดที่ต้องส่งต้นฉบับ จากความหมายนี้เองจึงนำมาใช้ในความหมายของซอฟต์แวร์ที่ใช้สำหรับป้อนและแก้ไขเรียบร้อยข้อมูล EDLIN ย่อมาจาก EDIT LINE

วิธีใช้คำ "CONFIG.SYS จะสร้างขึ้นมาโดย Editor"

หมายเหตุ ในปัจจุบันมี Editor ชนิดที่สามารถเลื่อนเคอร์เซอร์ไปตามตำแหน่งต่างๆ บนจอภาพได้โดยอิสระแล้วทำการป้อนหรือแก้ไขข้อมูลได้ทุกจุดบนหน้าจอ เรียกว่า Screen Editor ซึ่งเป็นที่นิยมอย่างมาก บางคนใช้แทนโปรแกรมเวิร์ดโปรเซสเซอร์

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Screen Editor, Line Editor

ECHO OFF/ON - เอ็กโค ออฟ/ออน

ความหมาย ECHO OFF/ON เป็นคำสั่งที่ใช้แบตช์ไฟล์คำสั่งหนึ่ง ซึ่งเรียกว่าแบตช์คอมมานด์ในขณะที่มีการดำเนินการ (Excecute) แบตช์ไฟล์อยู่นั้น คำสั่งในแบตช์ไฟล์จะถูกแสดงผลบนหน้าจอ ถ้าเราไม่ต้องการให้ปรากฎบนหน้าจอก็ใช้คำสั่ง ECHO OFF และถ้าต้องการให้ปรากฎบนหน้าจอใหม่ก็ใช้คำสั่ง ECHO ON

ที่มาของคำ ECHO แปลว่า เสียงก้อง ใช้กันมากในเรื่องเกี่ยวกับเครื่องเสียง ส่วนในคอมพิวเตอร์นั้นจะหมายถึงคำสั่งให้แสดงผลหรือไม่ให้แสดงผลบนจอภาพ

วิธีใช้คำ ในการบูตโปรแกรมอิจิทาโรโดยอัตโนมัตินั้น จะใช้คำสั่ง ดังนี้
ECHO OFF ไม่แสดงผลคำสั่งบนจอภาพ
DATE แสดงผลวันที่และป้อนข้อมูล
TIME แสดงผลเวลาและป้อนข้อมูล
ECHO ON จะแสดงผลคำสั่งบนจอภาพ
JXW บูตโปรแกรมอิจิทาโร

หมายเหตุ เมื่อบูตโปรแกรมอิจิทาโรขึ้นมา จะมีคำว่า ECHO OFF ตามหลังตัว A> ให้ลองทำดูจะเข้าใจ

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง REM, PAUSE, GOTO, IF, FOR-IN-DO, SHIFT

DTP - ดีทีพี

ความหมาย หมายถึง สำนักพิมพ์ตั้งโต๊ะ โดยการใช้ซอฟต์แวร์ที่มีความสามารถในการประมวลผลคำแก้ไขข้อความและจัดหน้ากระดาษ และเครื่องพิมพ์ชนิดคุณภาพสูง เช่น เครื่องพิมพ์เลเซอร์ทำการสอดรูปหรือภาพ จัดหน้ากระดาษเพื่อทำต้นฉบับ บางครั้งก็ถึงขั้นตอนการพิมพ์ออกมาด้วย

ที่มาของคำ DTP ย่อมาจาก Disk Top Publishing แปลว่า การพิมพ์แบบตั้งโต๊ะ ซึ่งให้ความรู้สึกที่ว่าสิ่งพิมพ์ซึ่งเดิมทีมีความยุ่งยากต้องผ่านหลายขั้นตอน หลายสถานที่ สามารถทำให้เสร็จสิ้นสมบูรณ์ได้บนโต๊ะนั่นเอง

วิธีใช้คำ "ซอฟต์แวร์นี้เป็นซอฟต์แวร์ DTP ที่มีความสามารถมากกว่าเวิร์ดโปรเซสเซอร์" "ถ้าใช้คอมพิวเตอร์เครื่องนี้ จะเหมาะสำหรับ DTP มาก"

หมายเหตุ Desk Top Publishing ทำให้เราสามารถทำสิ่งพิมพ์ขึ้นมาเองได้ภายในบริษัทหรือภายในบ้านโดยที่ไม่ต้องเดินทางไปสั่งพิมพ์ที่สำนักพิมพ์ ปริมาณสิ่งพิมพ์ง่ายๆ ที่ทำขึ้นเองภายในบริษัท เป็นการประยุกต์ใช้งานคอมพิวเตอร์อย่างหนึ่งที่น่าติดตาม

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง LASER Printer

Download - ดาวน์โหลด

ความหมาย หมายถึง การเก็บข้อมูลที่รับมาจากคอมพิวเตอร์แม่ข่ายเข้าไปยังดิสก์ของเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ตนเองกำลังใช้อยู่ในระหว่างการสื่อสารด้วยคอมพิวเตอร์

ที่มาของคำ เมื่อพิจารณาถึงตำแหน่งของคอมพิวเตอร์ที่ตนเองใช้อยู่เปรียบเยบกับตำแหน่งของคอมพิวเตอร์แม่ข่ายจะเป็นการนำข้อมูลจากคอมพิวเตอร์แม่ข่ายซึ่งอยู่ในตำแหน่งสูงกว่าลงมายังเครื่องคอมพิวเตอร์ของตนเองซึ่งอยู่ต่ำกว่า จึงเรียกว่า Download

วิธีใช้คำ "ในการสื่อสารด้วยคอมพิวเตอร์ ถ้าดาวน์โหลดข่าวระหว่างสัปดาห์ลงในคอมพิวเตอร์จะทำให้สามารถติดตามข่าวได้"

หมายเหตุ ในซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการสื่อสารคอมพิวเตอร์จะมีคำสั่งดาวน์โหลดรวมอยู่ด้วยเสมอ

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Upload, Personal Computer Communication

Diskcopy - การคัดลอกทั้งแผ่น

ความหมาย หมายถึง การคัดลอกข้อมูลของแผ่นดิสก์แผ่นหนึ่งไปลงอีกแผ่นหนึ่งโดยข้อมูลที่คัดลอกไปจะเหมือนกับข้อมูลเดิมที่มีอยู่บนแผ่นดิสก์เดิมทุกประการ การคัดลอกทั้งแผ่นนี้บางครั้งก็เรียกว่าการ Backup

ที่มาของคำ Disk แปลว่า แผ่นดิสก์ Copy แปลว่า การคัดลอก Diskcopy จึงหมายถึง การคัดลอกแผ่นดิสก์ทั้งแผ่น

วิธีใช้คำ "การ Backup แผ่นดิสก์เป็นการคัดลอกทั้งแผ่น" "แผ่นดิสก์ที่มีข้อมูลสำคัญอยู่ ควรคัดลอกทั้งแผ่นเพื่อเก็บไว้แผ่นสำรองอีกแผ่นหนึ่ง"

หมายเหตุ ใน MS-DOS นั้นการคัดลอกทั้งแผ่นจะใช้คำสั่ง Diskcopy ส่วนคำสั่ง copy *.* b: จะเป็นการคัดลอกไฟล์ทุกไฟล์จากไดร์ฟ A ไปยังไดร์ฟ B ซึ่งแผ่นดิสก์ใหม่ที่ได้จาก 2 กรณีนี้อาจจะมีข้อมูลไม่เหมือนกันทุกประการ

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Backup

Disk - ดิสก์

ความหมาย เป็นอุปกรณ์ที่ใช้เก็บบันทึกโปรแกรมหรือข้อมูลบนคอมพิวเตอร์ ถ้าเรียกฟล็อปปี้ดิสก์ หมายถึง ดิสก์ที่ทำจากแผ่นสารแม่เหล็กเป็นแผ่นกลมบรรจุอยู่ในกระดาษพลาสติกสี่เหลี่ยม ถ้ากล่าวถึงอุปกรณ์ขับดิสก์หรือดิสก์ไดร์ฟจะหมายถึง อุปกรณ์ที่ใช้อ่านหรือเขียนข้อมูลจากฟล็อปปี้ดิสก์ที่ใส่เข้าไป ถ้าเรียกดิสก์เฉยๆ โดยทั่วไปจะหมายถึง ฟล็อปปี้ดิสก์

ที่มาของคำ Disc หรือ Disk แปลว่า จาน อย่างเช่น จานเสียงก็เรียกว่า Disk และยังมีคำที่คุ้นเคยอีกเช่น Compact Disk, Laser Disk

วิธีใช้คำ "ขอยืมดิสก์ (Disk) บันทึกข้อความของคุณหน่อยสิ" "ดิสก์ (Disk) นี้มีข้อมูลที่มีความสำคัญมาก ช่วย Backup ให้ด้วยนะ"

หมายเหตุ ฟล็อปปี้ดิสก์นั้นจะต้องระวังไม่ไปสัมผัสถูกผิวสารแม่เหล็ก ไม่นำเข้าใกล้แท่งแม่เหล็ก ไม่หักงอ และไม่ใช้เขียนด้วยปากกาลูกลื่น นอกจากนี้ควรเก็บใส่ซองให้เรียบร้อย บางคนไม่รู้ซื้อฟล็อปปี้ดิกส์เสร็จก็พับใส่กระเป๋าก็มี

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Floppy Disk, Harddisk

Directory - ไดเร็คทอรี่

ความหมาย เป็นส่วนที่เก็บบันทึกข้อมูลในดิสก์เช่นชื่อโปรแกรม ชื่อไฟล์ข้อมูล ตำแหน่งของโปรแกรมและไฟล์ข้อมูลว่าอยู่ตรงส่วนไหนของดิสก์ตลอดจนข้อมูลเกี่ยวกับเนื้อที่ว่างบนดิสก์ เราสามารถเรียกไดเร็คทอรี่ออกมาดูข้อมูลเหล่านี้ เพื่อทำการอ่านหรือเขียนไฟล์ต่อไป ในดิสก์จะมีไดเร็คทอรี่หลักเตรียมไว้ให้ล่วงหน้าเรียกว่า Root-directory ไม่เฉพาะไฟล์เท่านั้นที่สามารถเก็บไว้ในไดเร็คทอรี่ เรายังสามารถสร้างไดเร็คทอรี่อื่นๆ ขึ้นในไดเร็คทอรี่อีกด้วย ดังนั้นเราจึงสามารถสร้างไดเร็คทอรี่ย่อยๆ ขึ้นในไดเร็คทอรี่หลักเพื่อจัดหมวดหมู่ไฟล์ที่เกี่ยวข้องให้อยู่ในไดเร็คทอรี่ย่อยเดียวกันซึ่งเรียกว่า Sub-directory และเรายังสามารถสร้าง Sub-directory บน Sub-directory ได้อีก

ที่มาของคำ Directory แปลว่า สมุดลงทะเบียนจัดหมวดหมู่ คำสั่ง DIR ใน MS-DOS มาจากอักษร 3 ตัวแรกของคำว่า DIRectory

วิธีใช้คำ "ในการแสดงไดเร็คทอรี่ (Directory) บน MS-DOS นั้น จะใช้คำสั่ง DIR"

หมายเหตุ Root-Directory จะถูกสร้างขึ้นมาในขณะที่ทำการฟอร์แมตดิสก์เพียง 1 Directory ส่วน Sub-directory สามารถสร้างขึ้นมาภายหลังกี่อันก็ได้ตามแต่ผู้ใช้ต้องการ

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Root-directory, Sub-directory

DIP Switch - ดิพสวิตช์

ความหมาย DIP Switch เป็นสวิตช์ที่ต่ออยู่กับตัวเครื่องคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์รอบข้างต่างๆ สำหรับเลือกฮาร์ดแวร์ต่างๆ ที่ต่ออยู่กับอุปกรณ์เหล่านี้หรือใช้กำหนดเงื่อนไขของซอฟต์แวร์ที่ใช้อยู่ กล่าวคือ เป็นสวิตช์ที่ทำให้การทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์รอบข้างเป็นเครื่องคอมพิวเตอร์นั้นจะใช้เลือกจอภาพ จำนวนตัวอักษรที่ใช้แสดงผลหรือใช้กำหนดดิสก์ไดร์ฟที่ใช้ทำการบูตฟล็อปปี้ดิกส์ เป็นต้น

ที่มาของคำ DIP ย่อมาจาก Dual Inline Package DIP จะเป็น Package ที่ใส่ไอซีไว้โดยต่ออยู่กับสวิตช์ซึ่งเราสามารถเปลี่ยนแปลงการทำงานของไอซีข้างในได้โดยการเปิดหรือปิดสวิตช์ที่ต่ออยู่

วิธีใช้คำ "ก่อนใช้ซอฟต์แวร์อันนี้ให้เปิดสวิตช์ขาที่ 2 และ 5 ของ DIP Switch ในตัวเครื่องคอมพิวเตอร์"

หมายเหตุ Package ที่ใส่ไอซีชิพ (IC Chip) นั้นเราเรียกว่า DIP บอร์ดที่ติดตั้ง DIP อยู่ เราเรียกว่า Board

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Board

Digital RGB - ดิจิตอล อาร์จีบี

ความหมาย เป็นวิธีการแสดงภาพสีอย่างหนึ่งโดยใช้แสงแม่สี 3 สี คือ แดง เขียว น้ำเงินผสมกัน โดยแต่ละแม่สีอาจจะปรากฎหรือไม่ปรากฎก็ได้ สีที่ได้จะเป็น เหลือง ม่วง ส้ม ขาว และสีดำ ซึ่งหมายถึงแสงแม่สีทั้งหมดไม่ปรากฎออกมา รวมแล้วจะแสดงสีได้ทั้งหมด 8 สี สีที่ได้มีความคมชัดมาก ด้านหลังของเครื่องคอมพิวเตอร์จะมีขั้วต่อ Digital RGB อยู่ สามารถใช้ต่อกับจอภาพในระบบนี้ได้ ในทางตรงข้ามกันจะมีอีกระบบหนึ่ง ซึ่งเรียกว่า Analog RGB

ที่มาของคำ Digital มาจากคำว่า Digit ซึ่งหมายถึงเลขหรือนิ้วมือ เป็นการแสดงข้อมูลแบบไม่ต่อเนื่อง เช่น นาฬิกาดิจิตอล ซึ่งแสดงเวลาของแม่สี 3 สี คือ Red(แดง), Green(เขียว) และ Blue (น้ำเงิน)

วิธีใช้คำ "คอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะ (Desktop) โดยทั่วไปจะสามารถต่อกับจอภาพชนิด Digital RGB และ Analog RGB ทั้ง 2 ชนิดได้"

หมายเหตุ "จอภาพชนิด Digital RGB จะให้สีได้เพียง 8 สี แต่จอภาพชนิด Analog RGB สามารถแสดงผลเป็นภาพสีได้โดยการผสมสีเป็นสีต่างๆ สำหรับเครื่องคอมพิวเตอร์ PC-9800 สามารถแสดงสีได้ 16 สีจากสีทั้งหมด 4096 สี"

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Analog RGB

Device Driver - ตัวขับอุปกรณ์

ความหมาย เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้ควบคุมอุปกรณ์อินพุต/เอาท์พุตต่างๆ เช่น แป้นพิมพ์, ดิสก์ไดร์ฟ, เครื่องพิมพ์ ตัวอย่างของตัวขับอุปกรณ์ เช่น ซอฟต์แวร์กำหนดฟอนท์ ซอฟต์แวร์ RAM Disk, ซอฟต์แวร์ขยายและย่อตัวพิมพ์ เป็นต้น ตัวขับอุปกรณ์สำหรับเครื่องพิพฒ์เรียกว่า Printer Driver ตัวขับอุปกรณ์สำหรับเมาส์ เรียกว่า Mouse Driver

ที่มาของคำ Device Driver เป็นคำที่มาของคำจากความหมายของการขับ (Drive) หรือ ควบคุมอุปกรณ์ I/O (Device)

วิธีใช้คำ "ซอฟต์แวร์ที่ใช้วาดูปนี้ จะต้องมีการรวมตัวขับเมาส์เข้าไปในขณะที่บูตเครื่องด้วย"

หมายเหตุ ในการผนวก RAM DIsk และ CASHE Disk เข้าไปในเวิร์ดโปรเซสเซอร์ญี่ปุ่นพร้อมๆ กับ ATOK6 นั้น จะเขียน CONFIG.SYS ดังนี้
DEVICE = CASHE/C = 4....CASHE Disk
DEVICE = CASHE/R.....RAM Disk
DEVICE = ATOK 6 A.SYS
DEVICE = ATOK 6 B.SYS

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Device, RAM Disk, CASHE Disk

Device - อุปกรณ์

ความหมาย หมายถึง อุปกรณ์อินพุต/เอาท์พุตของคอมพิวเตอร์ ได้แก่ แป้นพิมพ์ จอภาพ ดิสก์ไดรฟ์ เครื่องพิมพ์ เมาส์ เป็นต้น เป็นชื่อเรียกรวมๆ

ที่มาของคำ Device แปลว่า อุปกรณ์

วิธีใช้คำ "อุปกรณ์ที่ใช้สำหรับป้อนข้อมูลเข้าคอมพิวเตอร์เรียกว่า Input Device และอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับส่งข้อมูลออกจากคอมพิวเตอร์เรียกว่า Output Device"

หมายเหตุ ในระบบคอมพิวเตอร์ อุปกรณ์ที่อยู่รอบๆ ตัวเครื่องคอมพิวเตอร์เรียกว่า อุปกรณ์รอบข้าง (Peripheral Device) ปกติแล้วคำว่า Device จะหมายถึงอุปกรณ์รอบข้าง

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Device Driver

Default - ดีฟอลต์

ความหมาย หมายถึง การเลือกค่าที่กำหนดไว้ล่วงหน้าในโปรแกรมคอมพิวเตอร์โดยอัตโนมัติ โดยไม่จำเป็นต้องป้อนค่าเข้าไป ตัวอย่างเช่น ซอฟต์แวร์ทางด้านเวิร์ดโปรเซสเซอร์จะสามารถเลือกหรือกำหนดจำนวนตัวอักษรต่อ 1 บรรทัดบนจอภาพได้ แต่โดยปกติแล้วจะถูกกำหนดให้มี 40 ตัวอักษรต่อ 1 บรรทัดมาตั้งแต่ต้น ค่าที่ว่านี้เรียกว่าค่าดีฟอลต์

ที่มาของคำ Default แปลว่า เพิกเฉย สละสิทธิ์ ดังนั้น จึงถูกนำมาใช้ในความหมายที่ว่า "ไม่ต้องกำหนดค่าเข้าไป" เครื่องจะกำหนดค่าให้เองในตอนต้น

วิธีใช้คำ "จำนวนบรรทัดต่อหน้าในการพิมพ์จะมีค่า Default เท่ากับ 66 บรรทัด"

หมายเหตุ ในการพิมพ์ข้อความด้วยเวิร์ดโปรเซสเซอร์ เช่น ในการพิมพ์ด้วยกระดาษ A4 เครื่องจะหนดค่าดีฟอลต์ของจำนวนตัวอักษรต่อบรรทัดและจำนวนบรรทัดต่อหน้าให้ ถ้าตกลงตามค่าดีฟอลต์นั้น ก็เพียงแต่กดปุ่มรีเทิร์น (Return) ก็ใช้ได้ แต่ถ้าต้องการป้อนค่าอื่นก็สามารถกำหนดค่าเองได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Parameter

Database - ฐานข้อมูล

ความหมาย Database เป็นการรวบรวมข้อมูลอย่างเป็นระบบระเบียบสามารถที่จะดึงข้อมูลที่ต้องการออกมาใช้ได้ตามความจำเป็น ตัวอย่างของฐานข้อมูลที่รู้จักกันดี ได้แก่ สมุดโทรศัพท์ ซอฟต์แวร์ฐานข้อมูลเป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้เก็บรักษา, แก้ไข ค้นหา และจัดการข้อมูลอย่างมีประสิทธิภาพ

ที่มาของคำ Database แปลว่า ฐานของข้อมูล ซึ่งหมายถึงที่รวมของข้อมูล

วิธีใช้คำ "ข้อมูลนั้นอยู่ในฐานข้อมูล (Database) ของบริษัท"

หมายเหตุ ซอฟต์แวร์ฐานข้อมูลมี 2 แบบ คือ แบบการ์ดและแบบอิสระ แบบแรกนั้นจะเป็นแบบที่ให้เติมข้อมูลที่จำเป็นลงไปในแบบฟอร์มเป็นใบๆ คล้ายนามบัตร ส่วนแบบหลังนั้นสามารถกำหนดหัวข้อและชนิดของข้อมูลได้ตามใจชอบ ซึ่งเรียกกันว่า Relational Database

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Relational Database

Cursor - เคอร์เซอร์

ความหมาย เป็นเครื่องหมายที่ใช้ระบุตำแหน่งบนจอภาพที่จะทำการป้อนคำสั่งข้อมูลหรือตัวเลขเข้าไป ปกติจะเป็นเครื่องหมายสี่เหลี่ยมที่กะพริบได้ แต่บางครั้งก็อาจเป็นเครื่องหมายลบโดยไม่มีการกะพริบก็ได้ เมื่อป้อนตัวอักษรหรือตัวเลขเข้าไป 1 ตัว เครื่องหมายเคอร์เซอร์จะขยับไปทางขวาโดยอัตโนมัติทีละ 1 ตำแหน่ง เช่นเดียวกันซึ่งจะหมายถึงตำแหน่งถัดไปสำหรับการป้อนข้อมูล เมื่อขยับมาถึงตำแหน่งทางด้านขวาสุดแล้ว ก็จะขึ้นบรรทัดใหม่ ถ้าไม่มีเคอร์เซอร์แล้วก็จะไม่ทราบว่าจะป้อน้อมูลเข้าที่จุดใดของจอภาพเคอร์เซอร์เปรียบได้เช่นเดียวกับปลายดินสอหรือปลายปากกานั่นเอง

ที่มาของคำ Cursor นั้นมีรากศัพท์เป็นภาษาละติน แปลว่า สิ่งที่วิ่งหรือนักวิ่ง ในการใช้ซอฟต์แวร์เวิร์ดโปรเซสเซอร์นั้น เคอร์เซอร์จะวิ่งไปมาบนหน้าจอซึ่งให้ความรู้สึกว่า เคอร์เซอร์เป็นนักวิ่งจริงๆ ในภาษาอังกฤษคำว่า Cursorial แปลว่า วิ่งได้ หรือเหมาะสำหรับวิ่ง ดังนั้น Cursorial Birds จะหมายถึง นกที่วิ่งได้เช่น นกกระจอกเทศ เป็นต้น

วิธีใช้คำ "ให้แทรกตัวอักษรตรงตำแหน่งเคอร์เซอร์ (Cursor)" "ใช้เคอร์เซอร์ (Cursor) ในการกำหนดจุดเริ่มต้นและจุดสุดท้ายที่ต้องการจะลบ"

หมายเหตุ คำว่า เคอร์เซอร์ (Cursor) นั้นมีความเกี่ยวข้องกับการวิ่ง ถ้าลองกดปุ่ม Cursor Key ซึ่งมีไว้สำหรับขยับเคอร์เซอร์ขึ้นลงหรือไปทางซ้ายวาบนจอภาพ ก็จะสามารถรู้ถึงความเร็วของการเคลื่อนที่ของเคอร์เซอร์

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Prompt

Current Drive - ไดร์ฟปัจจุบัน

ความหมาย หมายถึงไดร์ฟที่ใช้งานอยู่ในขณะนั้น เช่น ไดร์ฟ A หรือไดร์ฟ B เราสามารถที่จะทำการอ่านหรือเขียนข้อมูลบนไดร์ฟปัจจุบันได้ โดยไม่จำเป็นต้องมีการระบุชื่อไดร์ฟ

ที่มาของคำ Current Drive แปลว่า ไดร์ฟที่กำลังใช้งานอยู่ในปัจจุบัน

วิธีใช้คำ "ไดร์ฟปัจจุบันเป็นไดร์ฟ B ดังนั้นถ้าป้อนคำสั่ง DIR เข้าไป คอมพิวเตอร์จะแสดงรายชื่อไฟล์ทั้งหมดบนไดร์ฟ B ออกมา"

หมายเหตุ ในการเปลี่ยนจากไดร์ฟ A เป็นไดร์ฟ B นั้นให้เติมเครื่องหมาย Colon (:) ตามหลังชื่อไดร์ฟ ดังนี้ A>B:

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Log in

CRT Display - จอภาพ

ความหมาย เป็นอุปกรณ์ที่แสดงผลข้อความหรือรูปภาพกราฟิกส์ที่ส่งมาจากคอมพิวเตอร์ มีหลักการทำงานเหมือนกับหลอดภาพโทรทัศน์ โดยลำอิเล็กตรอนจะถูกยิงไปยังจอภาพเพื่อเขียนเป็นตัวอักษรหรือรูปภาพกราฟิกส์

ที่มาของคำ CRT ย่อมาจาก Cathode Ray Tube (หลอดภาพลำแสงขั้วลบ) ซึ่งก็คือหลอดภาพโทรทัศน์นั่นเอง ดังนั้น โทรทัศน์ที่ใช้ตามบ้านอาจจะใช้เป็นจอภาพของคอมพิวเตอร์ได้

วิธีใช้คำ "เครื่องพีซีแบบวางตักเครื่องนี้สามารถต่อกับจอภาพสี (CRT Display) ได้" "จอภาพสี (CRT Display) มีทั้งแบบอนาลอกและแบบดิจิตอล แบบอนาลอกจะสามารถแสดงสีได้หลายประเภทมากกว่า"

หมายเหตุ จอภาพสำหรับพีซี นอกจากจอภาพสี (CRT Display) แล้ว ยังมีจอภาพผลึกเหลว จอภาพพลาสม่า แต่จอภาพสีที่ใช้กับคอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะ มีความเร็วในการแสดงผลสูง แต่ไม่สามารถทำให้ช้าลงได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Liquid Crystal Display, Plasma Display

2 DD - ทูดีดี

ความหมาย 2 DD เป็นแผ่นฟล็อปปี้ดิสก์ที่มีความุของหน่วยความจำ 640 KB หรือ 720 KB มีทั้งแผ่นขนาด 5 นิ้ว และ 3.5 นิ้ว

ที่มาของคำ 2 DD ตัวเลข 2 หมายถึงใช้ได้ 2 ด้านทั้งด้านหน้าและด้านหลังของแผ่นฟล็อปปี้ดิสก์ คำว่า DD ย่อมาจาก Double Track, Double Density หมายความว่า มีร่องบันทึก (Track) เท่าตัว หรือ มีความหนาแน่นเท่าตัว ฟล็อปปี้ดิสก์ในยุคก่อนจะใช้ได้ด้านเดียว และมีร่องบันทึกเพียงครึ่งเดียว

วิธีใช้คำ "ปัจจุบัน ผู้ใช้ฟล็อปปี้ดิสก์ชนิด 2 DD มีไม่มากนัก"

หมายเหตุ การที่แผ่นดิสก์ชนิด 2 DD มีความจุของหน่วยความจำเป็น 2 ชนิด คือ 340 KB และ 720 KB นั้น เป็นเพราะว่าวิธีการฟอร์แมตแผ่นดิสก์ชนิด 2 DD บน MS-DOS นั้นมี 2 แบบ และสำหรับเครื่องบางชนิดอาจจะใช้ไม่ได้ทั้ง 2 แบบ ในกรณีแลกเปลี่ยนไฟล์บน 2 DD จะต้องตรวจสอบว่าความจุของหน่วยความจำเป็นแบบใด

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง 2 HD, Floppy Disk, Track, Sector

CP/M-86 - ซีพี-เอ็ม-86

ความหมาย OS รุ่นแรกของพีซีได้แก่ CP/M หลังจากนั้นมีการปรับปรุงให้เป็น OS ของเครื่องพีซี 16 บิต ที่ใช้ 8088/8086 จึงเรียกว่า CP/M-86 CP/M ถูกพัฒนาขึ้นมาโดยนายเคลี่ ผู้ก่อตั้งบริษัท Digital Research ในสหรัฐอเมริกา โดยนำมาใช้เป็น OS สำหรับพีซี 8 บิต ที่ใช้ CPU 8080 ต่อมาได้ปรับปรุงขึ้นมาใช้สำหรับพีซี 16 บิต

ที่มาของคำ CP/M ย่อมาจาก Control Program For Microcomputers - 86 นั้นหมายถึงพีซีที่ใช้ CPU 8086 ภาพยนตร์ของ Walt Disney ที่ชื่อ "TRON" มีผู้ร้ายคอมพิวเตอร์ที่ชื่อ MCP ซึ่งหมายถึง OS อย่างหนึ่งย่อมาจาก Master Control Program คำว่า OS เป็นชื่อเรียกระบบของบริษัท IBM ส่วน MCP เป็นชื่อเรียก OS ของบริษัท บาโรส (ตอนหลังรวมกับบริษัท Unipack เป็นบริษัท Unisys)

วิธีใช้คำ "สำหรับพีซี -8 บิตแล้ว CP/M เป็น OS ที่ใช้มาตรฐาน แต่สำหรับพีซี 16 บิตนั้น CP/M-86 ถูก MS-DOS กินขาด"

หมายเหตุ เนื่องจาก CP/M เป็น OS รุ่นแรกสำหรับพีซี MS-DOS รุ่นแรก (Version 1.25) นั้นคล้ายคลึงกับ CP/M มาก แต่ MS-DOS 2.11 ขึ้นไปจะมีสมรรถนะที่สูงขึ้น เพราะได้รับอิทธิพลจาก UNIX

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง MS-DOS, UNIX, 8080, OS

Copy Protect - การป้องกันการคัดลอก

ความหมาย หมายถึงเป็นการป้องกันไม่ให้สามารถใช้คำสั่ง Copy ทำการคัดลอกแผ่นดิสก์ได้ โดยบริษัทผู้ผลิตซอฟต์แวร์จะทำการป้องกัน (Protect) ไว้บนแผ่นดิสก์ เพื่อป้องกันการละเมิดลิขสิทธิ์อันเกิดจากการคัดลอกที่ผิดกฎหมาย ซอฟต์แวร์ที่ใส่ Copy Protect ไว้นั้น โดยทั่วไปจะมีแผ่นสำรองให้อีกต่างหาก

ที่มาของคำ ในการป้องกันการคัดลอกนั้นจะมีการเขียนซอฟต์แวร์ขึ้นบนแผ่นดิสก์เพื่อทำให้ไม่สามารถทำการคัดลอกได้

วิธีใช้คำ "การใส่ Copy Protect บนซอฟต์แวร์ ทำให้ผู้ใช้ที่ใช้ซอฟต์แวร์อย่างถูกกฎหมายเกิดความไม่สะดวก"

หมายเหตุ ปัจจุบันมีการละเมิดลิขสิทธิ์ ทำการคัดลอกซอฟต์แวร์อย่างผิดกฎหมายเป็นจำนวนมาก คนทั่วไปมีความรู้สึกที่ผิดๆ ว่า ของอะไรที่มองไม่เห็น ก็ไม่จำเป็นต้องจ่ายเงินอย่างเช่น ซอฟต์แวร์ เป็นต้น ซึ่งจำเป็นต้องมีการเปลี่ยนความคิดนี้ให้ถูกต้อง

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Backup

CPU - ซีพียู

ความหมาย หมายถึงส่วนสมองของพีซี ทำการจัดการข้อมูลต่างๆ เช่น คำนวณ จดจำ ตลอดจนส่งสัญญาณควบคุมต่างๆ ตามคำสั่งในโปรแกรม เรียกอีกอย่างว่า MPU (Micro Processing Unit) โดยพื้นฐานแล้วถือได้ว่าพีซีประกอบด้วย CPU และหน่วยความจำ ความเร็วในการจัดการข้อมูลและ User Memory จะถูกกำหนดโดย CPU แต่ละชนิด CPU 16 บิต ที่ใช้กันมากในพีซีได้แก่ CPU เบอร์ 8086 ซึ่งผลิตโดยบริษัทอินเทลในสหรัฐอเมริกา ซึ่งถือเป็น CPU มาตรฐานสากล นอกจากนี้ยังมี CPU เบอร์ 80286 ซึ่งมีสมรรถนะสูงกว่า และยังมี CPU เบอร์ 80386 ซึ่งใช้กับพีซี 32 บิต

ที่มาของคำ CPU ย่อมาจาก Central Processing Unit แปลว่า หน่วยประมวลผลกลาง

วิธีใช้คำ "เครื่องพีซีแบบวางตักเครื่องนี้ใช้ CPU เบอร์ V3 ของบริษัท NEC (เทียบเท่า 8086)"

หมายเหตุ ความเร็วในการจัดการข้อมูลของ CPU นั้นจะแสดงด้วยความถี่ของนาฬิกาที่อยู่ภายใน มีหน่วยเป็น MHz ถ้าพูดว่าในการเข้าถึงหน่วยความจำ (Memory Access) นั้นไม่ต้องรอ (No Wait) หมายความว่า ในการอ่านหรือเขียนข้อมูลในหน่วยความจำนั้น CPU จะสามารถทำงานได้เร็วมากโดยแทบไม่ต้องเสียเวลารอ สำหรับ CO-Processor นั้น เป็นไอซีที่ช่วยเสริมการทำงานของ CPU ในพีซีนั้นเรียกว่าเป็น Numerical Data Processor ซึ่งช่วยทำให้การคำนวณฟังก์ชั่นทางคณิตศาสตร์ได้เร็วขึ้น

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Access

Convert - คอนเวิร์ต

ความหมาย หมายถึงการแปลงไฟล์ที่สร้างขึ้นบนคอมพิวเตอร์เครื่องหนึ่งให้ไปใช้ได้กับอีกเครื่องหนึ่ง เราจะทำการคอนเวิร์ตเมื่อรูปแบบการอ่านและเขียนแผ่นดิสก์หรือขนาดของแผ่นดิสก์แตกต่างกันไป เรียกให้ถูกว่า File Conversion

ที่มาของคำ Convert แปลว่า เปลี่ยนหรือแปลง ปกติจะหมายถึงการแปลงสื่อที่ใช้เก็บไฟล์โปรแกรมหรือไฟล์ข้อมูล

วิธีใช้คำ "แม้ว่าจะเป็นไฟล์ข้อมูลบน MS-DOS เหมือนกัน แต่ถ้าไม่ทำการคอนเวิร์ต ก็จะใช้ไม่ได้"

หมายเหตุ โดยหลักการแล้ว ถ้าขนาดของแผ่นดิสก์เท่ากัน OS เหมือนกัน และฟอร์แมตแบบเดียวกัน ไม่จำเป็นต้องคอนเวิร์ตก็ใช้งานได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง OS, Format

Console - คอมโซล

ความหมาย เป็นอุปกรณ์ที่ใช้รับส่งข้อมูลกับคอมพิวเตอร์โดยทั่วไป ประกอบด้วยแป้นกด และจอภาพ ขณะที่ป้อนข้อมูลเข้าไปจะหมายถึงแป้นกด และขณะที่แสดงผลข้อมูลจะหมายถึงจอภาพ

ที่มาของคำ Console แปลว่า ตู้ปฏิบัติการ

วิธีใช้คำ "คำสั่ง Copy มีสมรรถนะพิเศษที่จะสร้างไฟล์ขึ้นจากข้อมูลที่พิมพ์เข้าไปจากคอนโซล"

หมายเหตุ Panel ควบคุมที่มีการแสดงผลบนจอภาพดังเช่น Simulation Game นั้นกล่าวได้ว่าเป็นคอนโซลจริงๆ คำสั่ง Copy สามารถใช้เขียนไฟล์ขึ้นจากข้อมูลที่พิมพ์เข้าไปจากแป้นกดดังคำสั่ง A> COPY CONFIG.SYS

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Keyboard, Display

CONFIG.SYS - คอนฟิก ซิส

ความหมาย เป็นไฟล์ที่ใช้กำหนดสภาพแวดล้อมในการทำงานของ MS-DOS เมื่อมีการใช้คำสั่งที่ระบุไว้ในไฟล์นี้ ก็สามารถทำงานได้หลายอย่างตามที่ระบุไว้ใน CONFIG.SYS เช่น สามารถใช้ Font Processor, RAM Disk เพิ่มจำนวนไฟล์ที่จะอ่านจะเขียน หรือเพิ่มปริมาณต่อหน่วยของดิสก์ที่จะอ่านและเขียน เป็นต้น

ที่มาของคำ ย่อมาจากคำว่า CONFIGuration SYStem แปลตามตัวว่า ลักษณะของระบบ หรือสภาพแวดล้อมที่ระบบทำงาน อาจกล่าวได้ว่าเป็นไฟล์สำหรับสร้างระบบ

วิธีใช้คำ "ในการใช้ Font Processor ภาษาญี่ปุ่น ATOK 6 นั้น จะเขียนคำสั่งดังต่อไปนี้ลงใน CONFIG.SYS"

หมายเหตุ ใน MS-DOS นั้น ถ้าเราต้องการให้ระบบการทำงานเป็นอย่างไร ก็จำเป็นต้องระบุลงใน CONFIG.SYS ซึ่งอาจจะดูยุ่งยาก แต่ก็สามารถสร้างระบบตามที่ตนต้องการได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง AUTOEXEC.BAT

Computer Virus - ไวรัสคอมพิวเตอร์

ความหมาย เป็นโปรแกรมชั่วร้ายที่ถูกสร้างขึ้นมาโดยผู้ไม่ประสงค์ดี (Hacker) ซึ่งสร้างขึ้นมาด้วยความคึกคะนองแล้วแพร่โปรแกรมนี้ออกไป เมื่อโปรแกรมนี้แฝงตัวเข้าไปในระบบพีซี หรือโปรแกรมของคนอื่นแล้วก็จะทำลายข้อมูลหรือโปรแกรมต่างๆ ที่มีอยู่ในฮาร์ดดิสก์หรือฟล็อปปี้ดิสก์ ในการป้องกันนั้นจะต้องระวังไม่ใช้โปรแกรมที่ไม่ทราบแหล่งที่มาโดยชัดเจน

ที่มาของคำ ไวรัสคอมพิวเตอร์จะทำลายระบบพีซีและยังแพร่เชื้อผ่านระบบสื่อสารพีซีไปยังพีซีอื่นๆ โดยมีระยะฟักตัวอยู่ระยะหนึ่งหลังจากนั้นจะแสดงอาการผิดปกติขึ้นเช่นเดียวกับเชื้อไวรัสที่เข้าไปฟักตัวในร่างกายของคนเรา จึงเรียกว่าไวรัส โปรแกรมที่ใช้ในการค้นหาและทำลายไวรัสคอมพิวเตอร์ก็ได้รับการพัฒนาขึ้นมาเช่นเดียวกันเรียกว่า วัคซีน (Vaccine)

วิธีใช้คำ "ไวรัสคอมพิวเตอร์ ซึ่งทำลายข้อมูลนั้นสร้างความห่วงใยให้กับผู้ใช้คอมพิวเตอร์เป็นอย่างมาก"

หมายเหตุ ได้มีการค้นพบไวรัสในระบบสื่อสารพีซีของ PC-VAN ซึ่งมีขั้นตอนในการแฝงตัวเข้ามาดังนี้ คือ
1) ผู้ไม่ประสงค์ดีจะส่งโปรแกรมไปให้ผู้อื่นโดยใช้ Electronic Mail
2) เมื่อผู้ที่ได้รับโปรแกรมทำการรันโปรแกรมนั้น ไวรัสจะแทรกตัวเข้าไปใน MS-DOS ของผู้นั้นทันที
3) เมื่อผู้เสียหายนั้นใช้ (Access) PC-VAN เมื่อไร ไวรัสจะเริ่มทำงานโดยจะขโมย Password ของผู้นั้นแล้วแปลงเป็นรหัสส่งไปที่ message board
4) ผู้ไม่ประสงค์ดีจะทำการถอดรหัส Password แล้วใช้ Password ของผู้อื่นในการเข้าไปใน PC-VAN

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Personal Computer Communication, Hacker

Compiler - คอมไพเลอร์

ความหมาย เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้แปลภาษาระดับสูงซึ่งใกล้เคียงกับภาษาของมนุษย์ให้เป็นภาษาเครื่องซึ่ง CPU จะสามารถเข้าใจได้โดยตรง การพัฒนาโปรแกรมโดยใช้ภาษาเครื่องหรือภาษาแอสเซมบลีนั้นทำได้ลำบากมาก จึงใช้ภาษาที่คนเข้าใจง่ายเขียนโปรแกรมขึ้นมาก่อน จากนั้นจึงใช้คอมไพเลอร์แปลงเป็นภาษาเครื่องอีกครั้งหนึ่ง การแปลงนั้นจะแปลงทีหนึ่งทั้งโปรแกรม ซึ่งจะแตกต่างกับอินเทอร์พรีเตอร์ที่แปลงและดำเนินการทีละบรรทัด การแปลงเป็นภาษาเครื่องโดยใช้คอมไพเลอร์นั้น เรียกว่าการทำคอมไพล์

ที่มาของคำ Compile แปลว่า เรียบเรียง ตัวเรียบเรียงจึงเรียกว่า Compiler ในพจนานุกรมภาษาอังกฤษจะแปลว่า ผู้เรียบเรียง หรือ รูทีนของการแปล

วิธีใช้คำ "ในภาษา BASIC ก็มีคอมไพเลอร์เช่นเดียวกัน" "การพัฒนาโปรแกรมนั้น จะใช้ภาษา C แล้วคอมไพล์"

หมายเหตุ ถ้าเป็นอินเทอร์พรีเตอร์ เมื่อเกิด error ขึ้น จะแก้ไขได้ในทันที ณ บรรทัดนั้นๆ แต่ถ้าเป็นคอมไพเลอร์จะต้องย้อนกลับไปแก้ไขที่ตัวโปรแกรมเดิม (Source Program) แล้วทำการคอมไพล์ใหม่

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Interpreter, Assembler, Source Program

Compatible Machine - คอมพิวเตอร์ที่แทนกันได้

ความหมาย หมายถึง เครื่องคอมพิวเตอร์ที่สามารถทำงานกับซอฟต์แวร์ที่ใช้กับเครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องอื่นที่นำตลาดอยู่ในขณะนั้นได้ บางทีเรียกว่าเครื่องคอมแพต หรือโคลน (Clone) เช่น เครื่อง Epson PC-286 เป็นเครื่องคอมแพตกับเครื่องของ NEC PC-9800 เป็นต้น

ที่มาของคำ เนื่องจากเป็นพีซีที่มี Compatibility จึงเรียกว่า Compatible Machine หรือเรียกสั้นๆ ว่า Compatibles

วิธีใช้คำ "กำลังคิดจะซื้อเครื่อง PC-9800 หรือเครื่องคอมแพตอยู่ คุณว่าอันไหนดีล่ะ" "ตลาดเครื่องคอมแพตในญี่ปุ่นจะก้าวหน้าไปได้หรือไม่"

หมายเหตุ ในอเมริกา เครื่องคอมแพตจะขายดีกว่าเครื่องหลักคือ IBM ตลาดเครื่องคอมแพตเจริญก้าวหน้าไปมาก ส่วนในญี่ปุ่น ผู้ใช้นิยมใช้ของแท้และเครื่องคอมแพตถูกมองว่าเป็นการขโมยซอฟต์แวร์ของผู้อื่นมา จึงยังไม่เป็นที่แน่นอนว่า ตลาดเครื่องคอมแพตจะเจริญก้าวหน้าเหมือนอย่างในอเมริกาหรือไม่ แต่ Epson ก็พยายามทำอยู่โดยใช้คอมแพตกับเครื่อง NEC PC-9800 โดยพยายามให้มีสมรรถนะที่สูงกว่าและเร็วกว่าต้นแบบ

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Clone, Compatibles

COM File - คอมมานด์ไฟล์

ความหมาย เป็นไฟล์ของโปรแกรมที่ใช้ใน MS-DOS บางทีเรียกว่า Machine Language File หรือ Executable File ไฟล์นี้จะใช้บูตคำสั่งภายนอกของ MS-DOS (เช่นคำสั่ง Diskcopy) และโปรแกรมสำเร็จรูปอื่นๆ ที่มีขายตามท้องตลาด

ที่มาของคำ ไฟล์นี้จะมีนามสกุลเป็น COM เรียกว่า COM File คำว่า COM ย่อมาจาก COMmand (คำสั่ง)

วิธีใช้คำ "โปรแกรม Ichitaro จะบูตโดย COM File ที่ชื่อว่า JXW COM"

หมายเหตุ ไฟล์ที่เหมือนกับ COM File ได้แก่ EXE File ซึ่งทั้ง 2 File นี้ พร้อมที่จะทำงานเมื่อมีการพิมพ์ชื่อไฟล์เข้าไปต่อจากเครื่องหมายพร้อม (Prompt) ใน MS-DOS ไฟล์ทั้ง 2 อย่างนี้ จะมีสมรรถนะเหมือนกัน ถ้าอยากทราบว่าซอฟต์แวร์สำเร็จรูปที่ตัวเองมีอยู่นั้นอยู่ในไฟล์ประเภทใดให้ลองตรวจสอบโดยใช้คำสั่ง DIR

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง EXE File

Compatibility - ความเข้ากันได้

ความหมาย การมีสมรรถนะพื้นฐานได้มาตรฐานอย่างเดียวกัน เช่น ซอฟต์แวร์หรืออุปกรณ์รอบข้าง (Peripheral Divice) ของระบบพีซีอันหนึ่ง สามารถนำไปใช้กับระบบพีซีอีกอันหนึ่งได้โดยไม่มีปัญหา เราเรียกว่าระบบพีซีทั้งสอง Compatible กัน (เข้ากันได้) เหมือนกับเครื่องเล่นจานเสียง เครื่องเล่นเทป หรือเครื่องเล่น CD ของบริษัทต่างๆ ซึ่งสามารถเล่นกับแผ่นเสียง เทป หรือแผ่น CD ของบริษัทใดก็ได้ ไม่เจาะจงว่าจะต้องเป็นแผ่นของบริษัทตนเองเท่านั้นจึงจะเล่นกับเครื่องของตนได้

ที่มาของคำ Compatibility แปลว่า การเข้ากันได้ การที่มีลักษณะเหมือนกัน ดังนั้นจึงนำมาใช้กับเครื่องคอมพิวเตอร์ในความหมายที่ว่า เข้ากันได้ หรือสามารถทดแทนกันได้

วิธีใช้คำ "ซอฟต์แวร์บนเครื่องคอมพิวเตอร์ NEC PC-9800 สามารถเข้ากับเครื่องของ Epson PC-286 ได้"

หมายเหตุ ตัวอย่างของการไม่มี Compatibility คือเครื่องเล่นเทปวีดีโอชนิด VHS และชนิด Beta ซึ่งมีมาตรฐานต่างกัน ดังนั้น จะนำมาเล่นแทนกันไม่ได้ ปัจจุบันเครื่องคอมพิวเตอร์ของแต่ละบริษัทก็มีมาตรฐานที่ต่างกันจึงเกิดการไม่มี Compatibility ขึ้นมา

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Compatible Machine, Clone

COMMAND.COM - คอมมานด์คอม

ความหมาย เป็นโปรแกรมที่ใช้สำหรับอ่านและดำเนินการคำสั่งของ MS-DOS ทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมโยงผู้ใช้กับ MS-DOS นอกจากคำสั่งที่มาพร้อมกับ MS-DOS แล้ว ยังสามารถใช้บูตซอฟต์แวร์สำเร็จรูป เช่น JXW (ICHITARO), 123 (Lotus 1-2-3) ได้ COMMAND.COM ทำหน้าที่ประมวลคำสั่ง จึงเรียกได้อีกอย่างว่า Command Processor

ที่มาของคำ COMMAND.COM มีความหมายมาจากการอ่านและดำเนินการ Command

วิธีใช้คำ "COMMAND.COM ทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมโยงระหว่างผู้ใช้กับ MS-DOS จึงเรียกว่า User Interface"

หมายเหตุ COMMAND.COM มีหลายเวอร์ชั่น ถ้าใช้ผิดเวอร์ชั่น อาจทำให้ไม่สามารถบูตซอฟต์แวร์ได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง User Interface, Man-machine Interface

Command - คำสั่ง

ความหมาย หมายถึง คำสั่งที่ใช้บอกให้คอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์รอบข้างทำงานอย่างใดอย่างหนึ่ง ส่วนใหญ่แล้วจะหมายถึงคำสั่งที่ผู้ใช้สั่งกับซอฟต์แวร์ที่ใช้อยู่ ในทางตรงกันข้าม สิ่งที่ซอฟต์แวร์ใช้บอกกับผู้ใช้เรียกว่า Message ใน MS-DOS นั้น เมื่อจอภาพอยู่ในสภาพ A>_ หมายความว่า MS-DOS อยู่ในสภาพที่พร้อมจะรับคำสั่ง MS-DOS จะมีทั้งคำสั่งภายใน (อยู่ในหน่วยความจำ) และคำสั่งภายนอก (อยู่ในแผ่นดิสก์)

ที่มาของคำ Command แปลตรงตัวว่า คำสั่ง

วิธีใช้คำ "การจดจำวิธีใช้คำสั่งของ MS-DOS เป็นเรื่องยุ่งยากพอสมควร" "ถ้าสามารถเลือกใช้คำสั่งเป็นแบบเลือกเมนูได้ก็คงสะดวกไม่น้อย"

หมายเหตุ นอกจาก Command แล้วยังมีคำว่า Instruction ซึ่งแปลว่า คำสั่ง เช่นเดียวกัน แต่ใช้ในการสั่ง CPU ซึ่งเราเรียกว่า ชุดคำสั่ง (Instruction Set) CPU จะเข้าใจความหมายของชุดคำสั่งนี้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง MS-DOS, Internal Command, External Command

COBOL - โคบอล

ความหมาย เป็นภาษาในการเขียนโปรแกรม (Programming Language) ที่เหมาะกับการคำนวณและการประมูลข้อมูลสำหรับงานสำนักงาน พัฒนาขึ้นมาในปี 1960 โดย CODASYL (Conference of Data System Language : การประชุมว่าด้วยภาษาของระบบข้อมูล)

ที่มาของคำ COBOL ย่อมาจาก COmmon Business Oriented Language (แปลตามตัวว่าภาษาที่เหมาะกับธุรกิจโดยทั่วไป)

วิธีใช้คำ "ในคณะสารสนเทศของมหาวิทยาลัยในอเมริกานั้นภาษาโคบอลเป็นภาษาที่ล้าสมัยไปแล้ว"

หมายเหตุ ภาษาโคบอลมีรูปแบบของภาษาที่ใกล้เคียงกับภาษาอังกฤษที่ใช้กันทั่วไป ทำให้สามารถเข้าใจได้ง่าย และยังมีฟังก์ชั่นต่างๆ ที่ใช้งานง่ายเหมาะกับการจัดการข้อมูลในสำนักงานและยังใช้ได้กับคอมพิวเตอร์เกือบทุกชนิด กล่าวกันว่าในปัจจุบันประมาณ 70% ของโปรแกรมทั้งหมดเขียนขึ้นโดยภาษา COBOL

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง BASIC, C Language, FORTRAN, PASCAL

Cluster - คลัสเตอร์

ความหมาย ใน OS เช่น MS-DOS นั้น ถ้าทำการอ่านเขียนข้อมูลจากดิสก์ในหน่วยที่ละเอียดจะทำให้เสียเวลามากจึงใช้วิธีอ่านเขียนข้อมูลรวมกันครั้งละมากๆ ชุดข้อมูลที่อ่านเขียนในแต่ละครั้งนี้เรียกว่า คลัสเตอร์ โดยปกติแล้ว หน่วยที่เล็กที่สุดในการอ่านและเขียนดิสก์เรียกว่า เซ็กเตอร์ เซ็กเตอร์หลายๆ เซ็กเตอร์รวมกันจะเป็นคลัสเตอร์

ที่มาของคำ Cluster มีความหมายว่า เป็นช่อ เป็นพวง เป็นกลุ่ม

วิธีใช้คำ "ไฟล์ในดิสก์ จะถูกอ่านเขียนเป็นหน่วยคลัสเตอร์ ตามฟอร์แมตของ MS-DOS 1 คลัสเตอร์จะเท่ากับ 8 เซ็กเตอร์

หมายเหตุ การอ่านและเขียนข้อมูลจากดิสก์ในหน่วยของคลัสเตอร์นั้น ก็เหมือนกับการนับช่อองุ่น ถ้ามัวนับเป็นลูกๆ ก็จะไม่ทันกิน ดังนั้นจึงใช้วิธีนับเป็นช่อๆ

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Track, Sector

Clone - โคลน

ความหมาย เครื่องคอมแพต (Compatible Machine) เรียกได้อีกอย่างว่า Clone บริษัทผู้ผลิตเครื่องคอมแพตเรียกว่า Clone Maker

ที่มาของคำ Clone มีความหมายเช่นเดียวกับ Copy

วิธีใช้คำ "IBM-PC/At Clone มีออกมามากมาย บริษัท IBM จึงได้เรียกร้องค่าลิขสิทธิ์ของเทคโนโลยีพีซี ทำให้บริษัทผู้ผลิตเครื่องคอมแพตต้องตกอยู่ในฐานะลำบาก"

หมายเหตุ คำว่า Clone ยังใช้ในรูปของคำกริยาได้ด้วย ในทางกราฟิกส์จะหมายถึง การคัดลอกชิ้นส่วนบางอย่างจากที่หนึ่งไปวางไว้ยังอีกที่หนึ่ง เช่น Clone it and put it here

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Compatible Machine, Compatibility, Emulator

Clock - นาฬิกา

ความหมาย CPU ซึ่งเป็นส่วนสมองของเครื่องคอมพิวเตอร์ จะทำงานตามจังหวะเวลามาตรฐาน เช่นเดียวกับคนเราที่ทำงานโดยมีนาฬิกาเป็นเครื่องบอกเวลา นาฬิกาที่ว่านี้เรียกว่า Clock มีทั้งแบบช้าและแบบเร็ว หน่วยที่ใช้แสดงความเร็วคือ MHz ซึ่งแสดงความถี่ของสัญญาณนาฬิกาที่ CPU จะใช้เป็นมาตรฐานในการทำงาน MHz ย่อมาจาก Mega Hertz หมายถึงใน 1 วินาที จะมีสัญญาณออกมา 1,000,000 พัลส์ ความถี่นี้ยิ่งเร็วเท่าใด CPU ก็จะทำงานเร็วขึ้นเท่านั้น

ที่มาของคำ แปลมาจากคำว่า Clock ตรงตัว

วิธีใช้คำ "CPU ของเครื่อง PC-9800 Series จะมีความถี่นาฬิกา 2 ความถี่ ซึ่งสามารถสับเปลี่ยนกันได้" "CPU ขนาด 32 บิต ที่ออกมาใหม่ เช่น ของอินเทลเบอร์ 80386 จะมีความถี่นาฬิกา 20 MHz"

หมายเหตุ เครื่อง 9800 Series ได้พัฒนาความถี่นาฬิกาจาก 5 MHz จนถึง 10 MHz ตามลำดับ เมื่อเปรียบเทียบ 5 MHz เป็น 10 MHz แล้ว ความเร็วจะไม่เพิ่มเป็น 2 เท่าอย่างที่คิด เพราะต้องสัมพันธ์กับ IC ตัวอื่นๆ ด้วย แต่เรียกได้ว่าความเร็วเพิ่มขึ้นมาก

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Memory Access

Client/Server - ไคลเอ็นท์/เซอร์เวอร์

ความหมาย ในระบบ LAN อุปกรณ์ที่ผู้ใช้สามารถใช้ทำงานตนเองได้โดยตรงเรียกว่า Client ส่วนอุปกรณ์ที่ให้บริการสิ่งต่างๆ เพื่อทำให้ระบบ LAN โดยรวมมีประสิทธิภาพนั้นเรียกว่า Server ในพีซี LAN นั้น Client คือตัวพีซี ส่วน Server นั้นจะใช้พีซีที่มีสมรรถนะสูงหรือ Workstation หรือคอมพิวเตอร์ขนาดเล็กที่ใช้เฉพาะงานดดยตรง Server จะสนับสนุนงานพื้นฐานในการประมวลข้อมูล ส่วน Client จะทำงานของตนเองไปโดยใช้บริการจาก Server

ที่มาของคำ Client แปลว่า ลูกค้า, ผู้ให้บริการ ส่วน Server แปลว่า ผู้รับใช้, ผู้ให้บริการ

วิธีใช้คำ "เราสามารถสร้างระบบ Client/Server ได้โดยใช้ Network OS อันนี้"

หมายเหตุ ตัวอย่างของ Server ได้แก่ File Server และ Print Server อันแรกนั้นจะประกอบด้วยคอมพิวเตอร์และฮาร์ดดิสก์ที่ใช้จัดการไฟล์ทั้งหมดในระบบ LAN ส่วนอันหลังนั้นจะประกอบด้วยคอมพิวเตอร์และเครื่องพิมพ์เลเซอร์ที่ใช้ควบคุมและจัดการการพิมพ์ทั้งหมดของระบบ LAN

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง LAN, PC-LAN, Network OS

Centronics Type - แบบเซนโทรนิคส์

ความหมาย เป็นมาตรฐานในการต่อคอมพิวเตอร์กับเครื่องพิมพ์เข้าด้วยกัน คอมพิวเตอร์จะมี่อินเทอร์เฟสที่เป็นมาตรฐานอันนี้ติดตั้งอยู่ เพียงแต่เดินสายเคเบิลเครื่องพิมพ์ (Printer Cable) เข้ากับเครื่องพิมพ์ ก็จะสามารถพิมพ์ตัวอักษรได้

ที่มาของคำ บริษัท Centronics ในอเมริกาได้ใช้มาตรฐานนี้กับเครื่องพิมพ์ของบริษัทที่ผลิตออกมาจำหน่าย หลังจากนั้นได้แพร่หลายไปจนเป็นมาตรฐานในระดับโลก

วิธีใช้คำ "อินเทอร์เฟสของเครื่องพิมพ์จะอิงกับมาตรฐานของ Centronics"

หมายเหตุ ในแคตตาล็อกของคอมพิวเตอร์จะระบุไว้ว่าอินเทอร์เฟสของเครื่องพิมพ์เป็นอินเทอร์เฟสแบบขนานชนิด 8 บิต ซึ่งหมายความว่า สามารถส่งข้อมูลขนานกันไปได้ครั้งละ 8 บิต กล่าวคือ ในการทำงานแต่ละครั้งสามารถส่งข้อมูลได้ 8 บิต (1 ตัวอักษร)

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Interface

Cell - เซลล์

ความหมาย เป็นช่องเหมือนกับแผ่นตารางที่ถูกกั้นเป็นห้องๆ ตามแนวตั้งและแนวนอนซึ่งซอฟต์แวร์จำพวกสเปรดชีตจะสร้างขึ้นบนจอภาพของคอมพิวเตอร์ เมื่อเลื่อนตำแหน่งต่างๆ ของเซลล์แล้ว เราสามารถป้อนข้อมูลตัวอักษร ตัวเลข สูตรคำนวณ หรือเส้นประเข้าไปในเซลล์นั้นๆ และสามารถสร้างตารางคำนวณได้

ที่มาของคำ Cell แปลว่า เซลล์หรือห้องเสียงเล็กๆ เหมือนกับกล่องที่ถูกแบ่งเป็นช่องๆ และสามารถแปลได้อีกอย่างว่าเป็นช่องเล็กๆ ของรังผึ้ง

วิธีใช้คำ "ให้ใส่สูตรของผลรวมลงในเซลล์ที่ A8"

หมายเหตุ Cells of The Brain หมายถึง เซลล์สมอง ปัจจุบันมีการใช้ Neuro-Computer ซึ่งเลียนแบบการทำงานของสมองของคนเรา ถ้ามองว่าซอฟต์แวร์สเปรดชีตพยายามทำการคำนวณเหมือนเซลล์สมองของคนเรา ก็อาจจะเข้าใจได้ง่ายขึ้น

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Spread-Sheet, Worksheet, Cell Pointer

CD-ROM - ซีดีรอม

ความหมาย เป็นสื่อสำหรับเก็บข้อมูลอย่างหนึ่งของพีซีโดยใช้เทคโนโลยีของเลเซอร์ดิสก์มาเก็บข้อมูลเหมือนกับ Compact Disk ที่ใช้เล่นดนตรี เส้นผ่าศูนย์กลางจะเท่ากับ 12 ซม. เหมือนกับ Compact Disk ที่ใช้เล่นดนตรี โดยแผ่นหนึ่งจะจุข้อมูลได้ 550 MB และยังสามารถใส่ข้อมูลประเภทเสียงหรือภาพเข้าไปได้ด้วย สามารถอ่านได้โดยใช้เครื่องอ่าน (Drive) โดยเฉพาะ แต่ไม่สามารถเขียนข้อมูลลงไปได้ ปัจจุบันมีสำนักพิมพ์บางแห่งนำข้อมูลที่เก็บไว้ในแผ่น CD-ROM ออกวางจำหน่าย

ที่มาของคำ CD-ROM ย่อมาจาก Compact Disk Read Only Memory หมายถึง สื่อสำหรับบันทึกข้อมูลที่สามารถอ่านได้อย่างเดียว

วิธีใช้คำ "CD-ROM เป็นสื่อบันทึกข้อมูลแบบใหม่สำหรับพีซี ซึ่งกำลังเป็นที่สนใจอย่างสูง"

หมายเหตุ CD นอกจากจะแปลว่า Compact Disk แล้วยังเป็นคำย่อของ Cash Dispenser, Christian Diro เป็นต้น

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง ROM

CAD - Computer Aided Design

ความหมาย หมายถึง การออกแบบและเขียนแบบโดยใช้คอมพิวเตอร์ โดยป้อนคำสั่งต่างๆ เข้าทางแป้นกดเพื่อให้ได้แบบที่ต้องการบนจอภาพ ใช้กันมากในการออกแบบรถยนต์ เสื้อผ้า บ้าน-เรือน และการ์ตูนต่างๆ CAD ที่ทำบนเครื่องพีซี เรียกว่า พีซีแคด และซอฟต์แวร์ที่ใช้ เรียกว่า ซอฟต์แวร์แคด

ที่มาของคำ CAD ย่อมาจาก Computer Aided Design (การออกแบบโดยใช้คอมพิวเตอร์ช่วย)

วิธีใช้คำ "PC - CAD เป็นซอฟต์แวร์ในการเขียนแบบอันหนึ่ง"

หมายเหตุ คำที่คู่กับ CAD คือ CAM ย่อมาจาก Computer Aidid Manafacturing (การผลิตโดยใช้คอมพิวเตอร์ช่วย) เป็นการผลิตสินค้าที่ออกแบบโดย CAD แล้ว เนื่องจากเป็นกระบวนการที่ทำต่อจาก CAD จึงเรียกรวมกันว่า CAD/CAM (แคด/แคม)

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง CAM

Cache Disk - แคชดิสก์

ความหมาย หมายถึง การเก็บข้อมูลที่ต้องใช้อ่านหรือเขียนจากฟล็อปปี้ดิสก์หรือฮาร์ดดิสก์ ไปเก็บไว้ในหน่วยความจำที่อยู่คนละที่กับหน่วยความจำหลัก (จะอยู่ในหน่วยความจำของ RAM Board) เมื่อต้องการอ่านหรือเขียนข้อมูลเดิมจากดิสก์ ก็สามารถอ่านจาก RAM Board ได้ จึงทำให้อ่านได้เร็วขึ้น บางครั้งก็เรียกว่า Disk Cache

ที่มาของคำ Cache เป็นภาษาฝรั่งเศษ แปลว่า แอบซ่อน หมายความว่า ข้อมูลที่อ่านจากฟล็อปปี้ดิสก์หรือฮาร์ดดิสก์จะถูกนำมาเก็บซ่อนไว้ใน RAM Board

วิธีใช้คำ "ในการใช้ฟล็อปปี้ดิสก์ ถ้าข้อมูลที่ต้องอ่านมีปริมาณมาก ให้ใช้ Cache Disk จะดีกว่า เวลาปฏิบัติงานจะลดลงอย่างมาก"

หมายเหตุ ในการอ่านเขียนข้อมูลนั้น จะมีความเร็วเรียงตามลำดับจากมากไปหาน้อยดังนี้ คือ RAM, ROM, ฮาร์ดดิสก์, ฟล็อปปี้ดิสก์

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง RAM Disk, ROM, RAM

C Language - ภาษาซี

ความหมาย เป็นภาษาสำหรับเขียนโปรแกรม (Programming Language) ภาษาหนึ่งที่ใช้สำหรับเครื่องพีซีและได้รับความสนใจอย่างสูงในปัจจุบัน เพราะมีลักษณะเด่นของภาษาแอสเซมบลีและภาษาระดับสูงรวมกันอยู่ในตัว เป็นภาษาสำหรับเขียนโปรแกรมทั่วไป ซึ่งเดิมทีใช้สำหรับมินิคอมพิวเตอร์

ที่มาของคำ ที่มาของคำว่า C นั้น เล่ากันว่าเริ่มต้นจากภาษา BCPL ซึ่งพัฒนาขึ้นในปี 1960 ต่อมาได้มีการพัฒนาภาษา B ขึ้นมาในปี 1970 ภาษาที่พัฒนาต่อจากภาษา B จึงเรียกว่า ภาษา C แต่ยังไม่มีภาษา D

วิธีใช้คำ "ภาษา C พัฒนาขึ้นมาดดยศูนย์วิจัยเบลในทศวรรษที่ 1970" "รู้ไหม UNIX เขียนขึ้นมาโดยใช้ภาษา C"

หมายเหตุ คนที่ไม่รู้จักพีซี ถ้าเห็นหนังสือ " C เบื้องต้น" อาจจะนึกว่าเป็นหนังสือโป๊ และ A,B,C ก็ไม่เกี่ยวกับเรื่องอย่างว่า แต่หมายถึง Assembler, BASIC และภาษา C ต่างหาก

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Assembly, UNIX

Byte - ไบต์

ความหมาย ใช้ในการแสดงตัวเลขด้วยบิต (ชุดของ 0, 1) นั้น ถ้าเป็นตัวเลขใหญ่ๆ จะเข้าใจยาก ดังนั้น เพื่อให้นับง่าย จึงใช้หน่วยเป็น 8 บิตรวมกันจะเรียกว่า 1 ไบต์ หน่วย 1 ไบต์ = 8 บิตนั้น เป็นหน่วยที่กะทัดรัด เป็นหน่วยพื้นฐานที่ใช้ในการแสดงความจุของหน่วยความจำในคอมพิวเตอร์หรือในแผ่นดิสก์ในการแสดงความยาวเราใช้หน่วย 1 เมตร แทนความยาว 100 เซนติเมตร ในทำนองเดียวกัน เราใช้หน่วย 1 กิโลไบต์แทนตัวเลขประมาณ 1000 ไบต์ ตัวเลขที่ถูก คือ 2 ยกกำลัง 10 เท่ากับ 1024 ไบต์ เขียนโดยใช้สัญญลักษณ์ 1 KB นอกจากนี้ 1000 กิโลไบต์ ยังเรียกว่า 1 เมกะไบต์ เขียนโดยใช้สัญญลักษณ์ 1 MB

ที่มาของคำ Byte เป็นคำที่ใช้กับเครื่อง IBM แต่แพร่หลายจนเป็นคำที่ใช้ทั่วไป

วิธีใช้คำ "ใน MS-DOS ผู้ใช้จะใช้หน่วยความจำในการอ่านหรือเขียนได้ไม่เกิน 640 KB" "แผ่นฟล็อปปี้ดิสก์นี้มีความจุ 1.2 MB"

หมายเหตุ 1 ไบต์เป็นหน่วยที่ใช้เก็บข้อมูลสำหรับ 1 ตัวอักษรภาษาอังกฤษ แต่สำหรับภาษาญี่ปุ่นจะต้องใช้ 2 ไบต์ (ในการเก็บตัวคันจิ)

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Bit

Bus - บัส

ความหมาย เป็นช่องทางที่ข้อมูลหรือสัญญาณใช้เป็นทางผ่านในการส่งถ่ายข้อมูลระหว่าง CPU กับ หน่วยความจำหรืออุปกรณ์ I/O ต่างๆ กล่าวได้ว่าเป็นเส้นทางด่วนของข้อมูล รูปร่างหน้าตาภายนอกจะมีลักษณะเป็นสายไฟที่เรียงกันเป็นกลุ่ม แม้ว่า CPU จะมีความเร็วในการประมวลสูงก็ตาม แต่ถ้าหากว่า Bus มีสมรรถนะต่ำ ก็จะทำให้ประสิทธิภาพของเครื่องพีซีลดต่ำลงไปด้วย

ที่มาของคำ Bus ในคอมพิวเตอร์จะทำหน้าที่รับส่งข้อมูลและสัญญาณต่างๆ เช่นเดียวกับรถบัสที่คอยวิ่งรับส่งผู้โดยสาร

วิธีใช้คำ "IBM ได้ใช้ Bus แบบใหม่ในเครื่องพีซีรุ่นใหม่ที่เรียกว่า PS/2 Bus แบบใหม่นี้มีชื่อเรียกว่า ไมโครแชนแนล" "บริษัทผู้ผลิตคอมพิวเตอร์อื่นๆ ได้รวมตัวกันพัฒนา Bus แบบใหม่ที่ใช้ร่วมกันได้เพื่อแข่งขับกับ PS/2 ของ IBM"

หมายเหตุ Bus แบ่งเป็นชนิดต่างๆ ตามประเภทของข้อมูลได้ดังนี้ คือ Address Bus เป็นบัสที่รับสัญญาณจาก CPU ใช้กำหนดตำแหน่งในการรับส่งข้อมูล Data Bus เป็นบัสที่ข้อมูลผ่าน Control Bus เป็นบัสที่รับสัญญาณจาก CPU ใช้ในการควบคุมการรับส่งข้อมูล

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง CPU, Address

Bundle - บันเดิล

ความหมาย Bundle เป็นคำที่ใช้ในความหมายที่ว่าในไมโครคอมพิวเตอร์หรือซอฟต์แวร์ที่ขายกันทั่วไปนั้นมีซอฟต์แวร์อื่นๆ ที่จำเป็นติดพ่วงมาด้วย

ที่มาของคำ Bundle แปลว่า ช่อ, พวง ให้ความรู้สึกว่ามีซอฟต์แวร์ตามมาเป็นพวง

วิธีใช้คำ "เครื่องพีซีนี้มีซอฟต์แวร์ประมวลผลคำ (Word Processer) พ่วงมาด้วย" "ซอฟต์แวร์ประมวลผลคำนี้ มีระบบของ MS-DOS พ่วงมาด้วยทำให้บูตได้โดยอัตโนมัติ"

หมายเหตุ MS-DOS Version 2.11 จะพ่วงอยู่ในซอฟต์แวร์ที่ขายกันทั่วไป แต่ version 3.10 ขึ้นไปจะไม่มีพ่วงอยู่ด้วย ที่เป็นเช่นนี้เพราะบริษัท ไมโครซอฟต์ผู้พัฒนา MS-DOS ไม่อนุญาตให้บริษัทผู้ผลิตซอฟต์แวร์อื่นๆ พ่วงเอา MS-DOS Version ใหม่เข้าไปด้วย เพราะโดยหลักการแล้ว OS และซอฟต์แวร์ทั่วไปควรขายแยกกัน

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง MS-DOS

Bug - บั๊ก

ความหมาย Bug หมายถึง ความผิดพลาดหรือจุดบกพร่องของโปรแกรม เวลาที่โปรแกรมไม่สามารถให้ผลตามที่คาดหวังไว้ได้ เราเรียกว่าโปรแกรมนั้นมี Bug อยู่หรือมีหนอนอยู่

ที่มาของคำ Bug แปลว่า แมลง เป็นคำที่เกิดขึ้นจากบริษัทโทรศัพท์แห่งหนึ่งในสหรัฐอเมริกา เวลาที่มีเหตุขัดข้องในสายโทรศัพท์ มักจะพูดเป็นเชิงตลกว่า "มีแมลงมากินสายโทรศัพท์"  ในความเป็นจริงแล้วโทรศัพท์ในยุคแรกๆ มีปัญหาเนื่องจากแมลงกินเปลือกหุ้มสายโทรศัพท์อยู่ค่อนข้างมากทีเดียว

วิธีใช้คำ "ถ้าหากว่าโปรแกรมของบริษัทเรามี Bug อยู่เรายินดีเปลี่ยนให้ฟรี" "โปรแกรมนี้ดูเหมือนจะทำงานผิดปกติ สงสัยจะมี Bug อยู่"

หมายเหตุ เมื่อค้นพบ Bug แล้วทำการเอามันออกไป เราเรียกว่า ดีบั๊ก (Debug) ซึ่งมาจากคำว่า De ซึ่งแปลว่า ปลดออก เอาออก รวมกับคำว่า บั๊ก ซึ่งแปลว่า แมลง หมายความว่าทำการเอาแมลง (จุดบกพร่อง) ออกไป กล่าวกันว่าโทรศัพท์ในยุกแรกๆ ทำการ Debug โดยการเคลือบสารที่แมลงไม่ชอบลงบนสายโทรศัพท์

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Debug

Buffer - บัฟเฟอร์

ความหมาย เป็นหน่วยความที่ใช้ในการเก็บข้อมูลชั่วคราวในการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างอุปกรณ์ 2 ชนิด ที่มีความเร็วในการจัดการข้อมูลไม่เท่ากัน จึงจำเป็นต้องเตรียมหน่วยความจำสำหรับเก็บข้อมูลไว้ชั่วคราวเพื่อให้สามารถส่งข้อมูลได้อย่างราบรื่น และใช้เวลาในการรับส่งข้อมูลโดยรวมเร็วขึ้น การแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างเครื่องพีซีและดิสก์ไดร์ฟนั้นจะมีบัฟเฟอร์ด้วยเช่นกัน (ในกรณีนี้ บัฟเฟอร์จะใช้เนื้อที่หน่วยความจำในเครื่องพีซี) ในการใช้บัฟเฟอร์นั้นข้อมูลจะถูกเก็บไว้ชั่วคราวหลังจากนั้นจึงทำการอ่านหรือเขียนต่อไปจึงทำให้มีประสิทธิภาพดีขึ้น

ที่มาของคำ Buffer ในภาษาอังกฤษ หมายถึง กันชนของรถยนต์ ภาษาอเมริกาเรียกว่า Bumper เมื่อรถชนกัน ความรุนแรงในการชนจะเบาลง ในทำนองเดียวกัน บัฟเฟอร์จะทำหน้าที่ลดความรุนแรงของความแตกต่างในเรื่องความเร็วในการจัดการข้อมูลของอุปกรณ์ 2 ชนิด จึงได้ชื่อว่า Buffer (กันชน) เหมือนรถยนต์

วิธีใช้คำ "ใน MS-DOS เมื่อต้องการให้การอ่านเขียนข้อมูลเร็วขึ้น ให้เพิ่มปริมาณของบัฟเฟอร์ในไฟล์ CONFIG.SYS ซึ่งจะมีข้อมูลดังเช่น Buffers = 20 ตัวเลข 20 นี้ คือ ปริมาณของบัฟเฟอร์"

หมายเหตุ ในเครื่องพิมพ์ก็มีบัฟเฟอร์เหมือนกัน ข้อมูลถูกส่งมาจากเครื่องพีซีจะถูกเก็บไว้ชั่วคราวหลังจากนั้นจึงถูกนำไปพิมพ์ ทำให้เครื่องพีซีสามารถส่งข้อมูลไปยังเครื่องพิมพ์ได้อย่างรวดเร็ว เมื่อส่งข้อมูลเสร็วจแล้ว ก็สามารถเปลี่ยนไปทำงานอย่างอื่นต่อไป ถ้าหากไม่มีบัฟเฟอร์แล้วเครื่องพีซีจะต้องรอจนกว่าเครื่องพิมพ์ทำการพิมพ์เสร็จเรียบร้อย จึงจะทำงานอย่างอื่นต่อไปได้ นอกจากนี้ยังมีบอร์ดหรืออุปกรณ์ที่มีหน่วยความจำเช่นเดียวกับบัฟเฟอร์ของเครื่องพมพ์ออกวางจำหน่ายอีกด้วย

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง CONFIG.SYS

Boot - บูต

ความหมาย Boot เป็นการเตรียมเครื่องคอมพิวเตอร์ให้อยู่ในสภาพที่พร้อมจะทำงานได้ โดยการเสียบปลั๊กเพื่อจ่ายไฟฟ้าเข้าไป การนำแผ่นดิสก์ระบบ (System Disk) ของ MS-DOS หรือซอฟต์แวร์สำเร็จรูปอื่นๆ เช่น เวิร์ดโปรเซสเซอร์เสียบเข้าไปในดิสก์ไดร์ฟ แล้วทำให้มันพร้อมที่จะทำงานก็เรียกว่าบูตเช่นเดียวกัน บางทีก็เรียกว่าการเริ่มเครื่อง

ที่มาของคำ Boot แปลว่า ทำให้เริ่มทำงาน หมายความว่า ทำให้เครื่องคอมพิวเตอร์อยู่ในสภาพที่พร้อมจะทำงาน

วิธีใช้คำ "ซอฟต์แวร์นี้จะใช้ได้ต่อเมื่อมีการ Boot MS-DOS ก่อน" Boot ซอฟต์แวร์เวิร์ดโปรเซสเซอร์แล้วอ่านไฟล์นี้เข้าไป"

หมายเหตุ ภาษาอังกฤษใช้คำว่า Boot ในความหมายที่ว่าเป็นการเริ่มเครื่อง OS

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Reset

Bit - Mapped Display - บิตแมพดิสเพลย์

ความหมาย Bit-Mapped Display เป็นการแสดงผลบนจอภาพโดยให้แต่ละจุด (Dot) บนจอภาพสัมพันธ์กับแต่ละบิต (Bit) ของ VRAM (หน่วยความจำสำหรับแสดงผลบนหน้าจอ) ในไมโครคอมพิวเตอร์ ทั้งตัวอักษรและกราฟิกส์จะแสดงด้วยจุดหลายๆ จุดมาต่อเรียงกัน ด้วยความสามารถในการควบคุมจุดทุกจุดบนจอภาพได้ จึงเหมาะสำหรับการวาดรูปกราฟิกส์ที่ต้องการแยกสีให้ชัดเจน ตัวแสดงผล (Display) ในไมโครคอมพิวเตอร์แบบวางตักจะใช้การแสดงผลแบบนี้เช่นเดียวกัน

ที่มาของคำ Bit-Mapped Display หมายถึง การแสดงผลโดยการวางตำแหน่งบิตอย่างละเอียด

วิธีใช้คำ "Bit-Mapped Display สามารถรวมข้อความและกราฟิกส์เข้าด้วยกัน"

หมายเหตุ เครื่องคอมพิวเตอร์ที่ใช้ Bit-Mapped Display ที่มีชื่อเสียงได้แก่ เครื่อง Macintosh สำหรับเครื่อง PC-9800 Series นั้นมีจอภาพแสดงข้อความและจอภาพแสดงกราฟิกส์อยู่รวม 2 จอภาพ ในการแสดงผลนั้น จะนำจอภาพทั้ง 2 มาซ้อนกัน

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง VRAM, Attribute

BPS - Bits per Second

ความหมาย เป็นหน่วยที่ใช้แสดงความเร็วในการส่งข้อมูลในการสื่อสารคอมพิวเตอร์ โดยนับจำนวนบิตที่สามารถส่งได้ใน 1 วินาที

ที่มาของคำ BPS ย่อมาจากคำว่า Bits Per Second

วิธีใช้คำ "ความเร็วในการสื่อสารแบบซิงโครไนซ์ เท่ากับ 600-9600 BPS"

หมายเหตุ คำว่า BPS และ Baud Rate ดูเหมือนว่าจะใช้เหมือนกัน แต่จริงๆ แล้วมีความแตกต่างกันอยู่ สำหรับกรณี Baud Rate นั้น จำนวนบิตที่ส่งในแต่ละครั้งจะนับเป็น 1 Baud ถ้าส่งได้ 2 บิต ใน 1 ครั้ง 2 บิตก็จะเท่ากับ 1 Baud แต่โดยทั่วไปแล้วจะส่งครั้งละ 1 บิต จึงทำให้ 1 บิตเท่ากับ 1 Baud ทำให้ Baud Rate เท่ากับ BPS

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Synchronize (เวลาทางด้านส่งข้อมูลและด้านรับข้อมูลตรงกัน), Baud Rate

32 Bit - 32 บิต

ความหมาย เป็นตัวเลขที่แสดงความสามารถในการประมวลผลของ CPU (สมอง) ของคอมพิวเตอร์ซึ่งมีสมรรถนะสูงสุดในปัจจุบันนี้ เมื่อเปรียบเทียบกับ 8 บิต หรือ 16 บิต แล้วจะมีความเร็วในการประมวลผลได้ครั้งละมากๆ ปัจจุบันเครื่องพีซีชนิด 32 บิต ราคาถูกเริ่มมีวางจำหน่ายแล้ว ที่ใช้กันมากได้แก่ CPU เบอร์ 80386 ของบริษัท อินเทลในสหรัฐเมริกา

ที่มาของคำ 32 Bit หมายถึง CPU ซึ่งสามารถจัดการข้อมูลได้ครั้งละ 32 บิต คอมพิวเตอร์จะอ่านตัวอักษรได้ 1 ตัว จากข้อมูล 8 บิต ดังนั้น คอมพิวเตอร์ 8 บิต จะจัดการข้อมูลได้ครั้งละ 1 ตัวอักษร คอมพิวเตอร์ 16 บิต จะจัดการข้อมูลได้ครั้งละ 2 ตัวอักษร คอมพิวเตอร์ 32 บิตจะจัดการข้อมูลได้ครั้งละ 4 ตัวอักษร

วิธีใช้คำ "ถ้าใช้เครื่องพีซี 16 บิต แล้วความเร็วยังไม่พอ ลองเปลี่ยนมาใช้ 32 บิต ดูซิ" "ยุคสมัยของเครื่องพีซี 32 กำลังก้าวเข้ามา"

หมายเหตุ ในขณะที่ CPU เพิ่มจาก 8 บิต นั้น ความจุของหน่วยความจำที่สามารถอ่านเขียนได้โดยตรงนั้น ได้เพิ่มเป็น 16 เท่า (1 MB) และเมื่อ CPU เพิ่มจาก 16 บิต เป็น 32 บิต ความจุอันนี้ได้เพิ่มขึ้นถึง 4096 MB (4 GB)

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง CPU

16 Bit - 16 บิต

ความหมาย เป็นตัวเลขที่แสดงความสามารถในการจัดการข้อมูลของ CPU ในคอมพิวเตอร์ตัวเลขที่ใช้กันมากในเครื่องพีซี ได้แก่ CPU เบอร์ 8086 และ 80286 ที่พัฒนาขึ้นมาโดยบริษัท อินเทล ในสหรัฐอเมริกา

ที่มาของคำ 16 Bit หมายถึง CPU ที่สามารถจัดการข้อมูลได้ครั้งละ 16 บิต ภายในเครื่องพีซีนั้นข้อมูล 1 ตัวอักษร สามารถแทนได้ด้วยข้อมูล 8 บิต ดังนั้น ใน CPU 16 บิต จะสามารถจัดการข้อมูลได้ครั้งละ 2 ตัวอักษร

วิธีใช้คำ "ปัจจุบันนี้ มีคนพูดถึงเครื่องพีซี 32 Bit กันมาก แต่ 16 Bit ก็เพียงพอสำหรับการใช้งานแล้ว"

หมายเหตุ User Memory ของ MS-DOS มีให้ใช้ได้ไม่เกิน 640 KB นั้น เป็นเพราะขีดจำกัดของ 8086 ซึ่งมีหน่วยความจำสำหรับเขียนอ่านได้สูงสุดเพียง 1 MB ใน 1 MB นี้จะถูกใช้ไปโดย ROM, VRAM และอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบ MS-DOS เป็นจำนวน 360 KB ที่เหลือ 640 KB จึงเป็น User Memory

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง CPU, VRAM

Bit - บิต

ความหมาย Bit เป็นหน่วยต่ำสุดของข้อมูลที่ใช้ในคอมพิวเตอร์เป็นเลข 0 และ 1 ซึ่งจะสัมพันธ์กับระดับแรงดันต่ำและสูงภายในคอมพิวเตอร์ บิตจะเป็นเช่นเดียวกับสวิตช์ปุ่มกดของไฟเลี้ยงวิทยุหรือโทรทัศน์ กล่าวคือเมื่อกดปุ่มสวิตซ์ สวิตซ์จะอยู่ในสภาพ off หรือ on อย่างใดอย่างหนึ่ง อาจคิดได้ว่าสภาพ off เป็น 0 สภาพ on เป็น 1 การแสดงตัวเลขด้วบ 0 และ 1 นั้นเราเรียกว่าเลขฐานสอง
 
ที่มาของคำ คำว่า Bit มาจากการรวมคำของเลขฐานสองในภาษาอังกฤษที่เรียกว่า Binary Digit

วิธีใช้คำ "ไมโครคอมพิวเตอร์ ถึงยุค 32 Bit แล้ว"

หมายเหตุ จำนวนบิตเป็นเช่นเดียวกับจำนวนหลักของตัวเลขจำนวนหลักมีมากเท่าไรก็สามารถแสดงตัวเลขขนาดใหญ่ได้เท่านั้น ในทำนองเดียวกัน จำนวนบิตมีมากเท่าไรก็แสดงตัวเลขได้มากเท่านั้น และจะแสดงได้มากเท่าไรนั้น ก็คำนวณได้โดยเอาเลข 2 ยกกำลังด้วยจำนวนบิต 1 บิต จะแสดงได้เท่ากับ 2 ยกกำลัง 1 = 2, 2 บิตจะแสดงได้เท่ากับ 2 ยกกำลัง 2 = 4, 16 บิตเท่ากับ 2 ยกกำลัง 16 = 65,536 32 บิตเท่ากับ 4,294,967,296 ดังนั้นคอมพิวเตอร์ ขนาด 16 บิต หรือ 32 บิต นอกจากจะสามารถทำงานได้เร็วแล้ว ยังสามารถแสดงตัวเลขที่มีปริมาณมากได้ด้วย

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Byte

BIOS - Basic Input/Output System

ความหมาย เป็นซอฟท์แวร์พื้นฐานเบื้องต้นที่ใช้ในการควบคุมฮาร์ดแวร์ของคอมพิวเตอร์โดยตรง เช่น แป้นพิมพ์ จอภาพ ดิสก์ไดร์ฟ เป็นต้น เป็นโปรแกรมที่อยู่ใน ROM ของตัวเครื่องคอมพิวเตอร์ ถ้าหากสามารถสร้างคอมพิวเตอร์ที่มีการทำงานของ BIOS เหมือนกับคอมพิวเตอร์เครื่องอื่น เราเรียกว่าเป็นเครื่องที่ใช้แทนกันได้ (Compatible)
 
ที่มาของคำ BIOS เป็นคำย่อของ Basic Input/Output System (ระบบอินพุต-เอาท์พุตพื้นฐาน)

วิธีใช้คำ "เครื่องคอมพิวเตอร์ของ Espon ที่ Compatible กับเครื่อง NEC 9800 ได้ันั้น เพราะได้พัฒนา BIOS ใ้ห้มีความสามารถเหมือนกับ BIOS ของเครื่อง NEC 9800"

หมายเหตุ ปัจจุบันนี้ เครื่องคอมพิวเตอร์ที่ใช้ทำงานแทนกันได้กับเครื่องอื่นๆ หลายเครื่อง (Multi-compatible) เช่น ใช้ได้กับทั้ง NEC 9800 และ IBM-PC/AT นั้นมีจำหน่ายแล้วในเครื่องชนิดนี้ BIOS จะไม่ถูกเก็บไว้ใน ROM แต่จะถูกเก็บไว้ในฟล็อปปี้ดิสก์ คอมพิวเตอร์จะอ่าน BIOS เข้าไปจากฟล็อปปี้ดิสก์ในขณะที่ทำการบูตเครื่อง

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Compatible Machine, Compatibility, Clone

Binary File - ไบนารี่ไฟล์

ความหมาย เป็นไฟล์ที่มีโปรแกรมซึ่งสามารถทำงานได้ทันทีบนคอมพิวเตอร์ เรียกได้อีกอย่างหนึ่งว่าโปรแกรมไฟล์
 
ที่มาของคำ ไบนารี่ หมายถึง เลขฐาน 2 ที่ใช้ชื่อว่าไบนารี่ไฟล์ เพราะเป็นไฟล์ที่มีโปรแกรมซึ่งคอมพิวเตอร์สามารถเข้าใจได้โดยตรง

วิธีใช้คำ "ในการสื่อสารคอมพิวเตอร์นั้น เวลาจะดาวน์โหลดไบานี่ไฟล์ (Binary File) จะต้องทำอย่างไร) "เราไม่สามารถใช้คำสั่ง Type เพื่อดูข้อมูลข้างในไบนารีไฟล์ (Binary File)"

หมายเหตุ คอมมานด์ไฟล์ซึ่งมีคำสั่งต่างๆ บน MS-DOS เช่น FORMAT, DISKCOPY นั้นเป็นไบนารี่ไฟล์ ดังนั้นเวลาจะเก็บไว้ในฮาร์ดดิสก์ โดยทั่วไปแล้วจะใส่ไว้ใน Sub-directory ที่ชื่อ BIN ซึ่งย่อมาจากคำว่า BINary

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง ASCII File, TEXT File, EXE File, COM File

BBS - Bulletin Board System

ความหมาย เป็นกระดานอิเล็กทรอนิกส์ ในการสื่อสารด้วยคอมพิวเตอร์ คอมพิวเตอร์แม่ข่ายจะเปิดเนื้อที่ไว้ส่วนหนึ่งเพื่อทำเป็นกระดานอิเล็กทรอนิกส์ ให้สมาชิกคนใดก็ได้ทำการอ่านหรือเขียนข้อความบนกระดานอิเล็กทรอนิกส์นั้นได้โดยอิสระ
 
ที่มาของคำ BBS ย่อมาจาก Bulletin Board System คำว่า Bulletin Board หมายถึง แผ่นป้ายที่ใช้ติดประกาศ ดังนั้น ก็เหมือนกับว่าในคอมพิวเตอร์แม่ข่ายมีแผ่นป้ายสำหรับติดประกาศให้สมาชิกทราบติดตั้งอยู่ข้างใน

วิธีใช้คำ "ใน BBS มีหัวข้อต่างๆ ให้เลือก เช่น บันเทิง, งานอดิรก, เกมส์, กีฬา, แฟชั่น, เงิน เป็นต้น" "ลองเข้าใชไปยัง BBS นั้นดูสิ สนุกดี"

หมายเหตุ เมื่อเข้าสู่ BBS แล้วอาจจะอ่านข้อความที่คนอื่นเขียนไว้ได้เท่านั้น แต่ไม่สามารถเขียนข้อความของตัวเองลงไปได้ สมาชิกของ BBS ประเภทนี้ เรียกว่า ROM (Read Only Member : สมาชิกที่อ่านได้อย่างเดียว เป็นการเลียนแบบ ROM ที่แปลว่า Read Only Memory

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Computer Communication, PDS, ROM

Baud - โบ

ความหมาย เป็นหน่วยที่ใช้แสดงความเร็วในการส่งข้อมูลในการสื่อสารคอมพิวเตอร์ 1 Baud จะเท่ากับจำนวนบิตที่ส่งใน 1 ครั้ง ถ้า 1 ครั้งส่งได้ 2 บิต 1 Baud ก็จะเท่ากับ 2 บิต โดยทั่วไปแล้วจะส่งครั้งละ 1 บิต ดังนั้น 1 Baud จะเท่ากับ 1 บิต ในกรณีนี้ก็จะเหมือนกับ BPS ความเร็วในการสื่อสารนิยมเรียกกันว่า 300 Baud หรือ 1200 Baud หมายความว่า ความเร็วในการส่งจะเท่ากับวินาทีละ 300 บิต (ประมาณ 37 ตัวอักษร) หรือ 1200 บิต (ประมาณ 150 ตัวอักษร) ความเร็วที่เรียกเป็น Baud นี้เราเรียกว่า Baud Rate

ที่มาของคำ คำว่า Baud มาจากชื่อของ Mr. Baudot ซึ่งเป็นผู้ประดิษฐ์รหัสสัญญาณโทรเลขแบบพิมพ์ออกมา
 
วิธีใช้คำ "ข่ายวงจรนี้ใช้ความเร็วในการสื่อสารเท่ากับ 1200 Baud" "โมเดมในระบบสื่อสารด้วยคอมพิวเตอร์ที่กระทรวงคมนาคมส่งเสริมนั้นจะเป็น 4800 Baud"

หมายเหตุ โดยปกติ อาจกล่าวได้ว่า 300 Baud = 300 BPS, 1200 Baud = 1200 BPS

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Computer Communication, Modem, BPS

Batch File - แบตช์ไฟล์

ความหมาย Batch File เป็นไฟล์ที่รวบรวมคำสั่งต่างๆ ใน MS-DOS ไว้กระทำการพร้อมกันเป็นชุด ในแบตช์ไฟล์จะเขียนคำสั่งต่างๆ ไว้ เช่น คำสั่งภายในหรือภายนอก MS-DOS ชื่อไฟล์ของโปรแกรมสำเร็จรูปหรือคำสั่งเฉพาะของแบตช์ไฟล์ (Batch Command) เมื่อทำการป้อนชื่อไฟล์ของแบตช์ไฟล์เข้าไป คำสั่งต่างๆ ที่อยู่ในไฟล์ก็จะถูกกระทำการ (Execute) โดยอัตโนมัติ จึงทำให้ใช้งานได้สะดวก

ที่มาของคำ BAT เป็นคำย่อของ BATch มีความหมายว่า 1 ช่อ 1 กลุ่ม หรือ 1 ก้อน ดังนั้นแบตช์ไฟล์ (Batch File) จึงมีความหมายว่าเป็นไฟล์ที่รวบรวมคำสั่งต่างๆ เข้ามาไว้เป็นกลุ่มก้อน

วิธีใช้คำ "ในการบูตโปรแกรมเวิร์ดสตาร์จากฮาร์ดดิสก์นั้น เราสามารถสร้างแบตช์ไฟล์ ได้ดังนี้" "AUTOEXEC.BAT เป็นแบตช์ไฟล์ชนิดพิเศษอย่างหนึ่ง"

หมายเหตุ แม้ว่าแบตช์ไฟล์จะกระทำการ (Execute) คำสั่งเป็นชุดก็ตาม แต่ก็ไม่จำเป็นที่จะต้องใส่ไว้เป็นชุด อาจใส่ไว้แค่คำสั่งเดียวก็ได้ แต่ถ้ารวบรวมคำสั่งที่ใช้บ่อยๆ ใส่ไว้เป็นชุดแบตช์ไฟล์ ก็จะทำให้การใช้งานเป็นไปอย่างสะดวก

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Batch Command, AUTOEXEC.BAT

Batch Command - แบตช์คอมมานด์

ความหมาย Batch Command เป็นคำสั่งที่เตรียมไว้เพื่อช่วยให้การประมวลผลเชิงกลุ่ม (Batch Processing) เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ในขณะที่มีการใช้งานแบตช์ไฟล์ (ไฟล์ที่รวมคำสั่งต่างๆ ไว้เป็นชุด) บน MS-DOS
 
ที่มาของคำ Batch Command หมายถึง คำสั่งที่ใช้ในการประมวลผลเชิงกลุ่ม

วิธีใช้คำ "ใน MS-DOS มี Batch Command เตรียมไว้อยู่ 7 คำสั่ง"

หมายเหตุ Batch Command จะมีลักษณะคล้ายคลึงกับคำสั่งพื้นฐานของภาษา BASIC โดยมีคำสั่งดังนี้คือ REM, ECHO, ON/OFF, PAUSE, GOTO, IF, FOR-IN-DO, SHIFT

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Batch File, BASIC Language

BASIC Language - ภาษาเบสิก

ความหมาย เป็นภาษาที่ใช้ในการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ซึ่งมีใช้กันอย่างแพร่หลายมากที่สุด พัฒนาขึ้นมาในปี 1964 ที่มหาวิทยาลัยคาโทมัส ประเทศสหรัฐอเมริกา เพื่อใช้สำหรับเครื่องคอมพิวเตอร์ปลายทาง (Terminals) ขนาดใหญ่ คำสั่งที่ใช้เป็นคำง่ายๆ เช่น RUN, PRINT, GOTO หรือคำย่ออื่นๆ ทำให้เรียนรู้ง่าย เหมาะสำหรับผู้เริ่มต้นหัดเขียนโปรแกรม

ที่มาของคำ BASIC ย่อมาจากคำว่า Beginners All purpose Symbolic Instruction Code แปลว่ารหัสคำสั่งเชิงสัญลักษณ์แบบทั่วไปสำหรับผู้เริ่มต้นซึ่งตรงกับคำว่า BASIC ที่แปลว่า พื้นฐาน

วิธีใช้คำ "มีการเปิดคอร์สอบรมภาษา BASIC ที่โ่น่นนี่นี่มากมาย แต่ว่ากันว่าคนที่เรียนจนเข้าใจและใช้งานเป็นมีอยู่เพียง 3% ของผู้เข้าอบรมทั้งหมด"

หมายเหตุ คำว่า BASIC นอกจากจะหมายถึงภาษาเบสิกแล้ว บางครั้งอาจหมายถึงโปรแกรมที่เขียนโดยภาษาเบสิกหรือหมายถึง BASIC Interpreter ก็ได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง Interpreter, Compiler, ภาษา C, COBOL, FORTRAN, Pascal